اگر براکت ارتودنسی کنده شود چه کنیم؟ این سؤالی است که بسیاری از افرادی که اقدام به ارتودنسی دندان کرده‌اند در بسیاری از مواقع از خود می‌پرسند. این موضوع را می‌توان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در طول درمان ارتودنسی دندان در نظر گرفت که شما باید اطلاعات کافی درباره آن داشته باشید.
در برخی از مواقع نیز شاهد شل شدن براکت و جدا شدن اتصال آن هستیم که شما باید سریعا به ارتودنتیست خود مراجعه کرده و به ترمیم براکت ارتودنسی بپردازید. در ادامه قصد داریم تا به صورت کامل با این موضوع و علل شکستن ارتودنسی آشنا شویم.
منظور از کنده شدن براکت ارتودنسی چیست؟
کنده شدن براکت ارتودنسی را میتوانیم به عنوان یکی از متداول‌ترین مشکلات در ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک معرفی کنیم. براکت ارتودنسی در واقع نقطه‌ای است که به دندان نیرو وارد شده و باعث تغییر حالت دندان و قرارگیری در بهترین حالت می‌شود. شل شدن، شکستن یا کنده شدن براکت ارتودنسی، باعث می‌شود که فشار لازم به دندان‌ها وارد نشده و روند ارتودنسی دندان به صورت کامل مختل شود. از این رو مدت‌زمان درمان نیز افزایش پیدا کرده و شما نمی‌توانید در مدت‌زمان تخمین زده شده به دندان‌های دلخواه برسید. در ادامه به معرفی برخی از رایج‌ترین آسیب‌ها به براکت‌های ارتودنسی می‌پردازیم:
کنده شدن نگین
کنده شدن براکت ارتودنسی شامل موارد مختلفی می‌شود که یکی از آن‌ها کنده شدن نگین‌هاست. کنده شدن نگین ارتودنسی ممکن است بر اساس وارد شدن ضربه یا فشار به براکت‌های ارتودنسی پیش آید.
کنده شدن چسب
چسب‌های مختلفی برای چسباندن براکت‌ها و تجهیزات ارتودنسی وجود دارد. در صورتی که از چسب مرغوب در این زمینه استفاده نشود یا براکت‌ها در محل مناسبی نصب نشوند، احتمال کنده شدن چسب از ارتودنسی ثابت وجود دارد که به دنبال آن براکت ارتودنسی نیز کنده خواهد شد.
جدا شدن سیم‌ها
از دیگر مشکلاتی که در این زمینه برای افراد پیش می‌آید، میتوانیم به جدا شدن سیم ارتودنسی اشاره کنیم. در این حالت سیم از محل دقیق خود خارج شده و ممکن است شکسته شود.
نحوه تشخیص احتمال جدا شدن براکت ارتودنسی
توصیه می‌کنیم که حتما براکت های ارتودنسی خود را چک کنید تا بتوانید متوجه احتمال جدا شدن و یا شکستن آن‌ها شوید. در صورتی که از این احتمال اطلاع داشته باشید، می‌توانید اقدامات لازم را برای پیشگیری از این حالت را در زمان لازم انجام دهید. برای این کار روش‌هایی وجود دارد که می‌توان از طریق آن‌ها به تشخیص احتمال جدا شدن براکت ارتودنسی بپردازید. در این راستا باید با انگشت و به آرامی براکت دندان خود را فشار دهید. چنانچه براکت ارتودنسی حرکت کند ولی دندان شما ثابت باقی بماند، احتمال جدا شدن آن در آینده وجود دارد. در این حالت باید سریعا به ارتودنتیست مراجعه کرده و به ترمیم و فیکس کردن براکت دندان‌های خود بپردازید.
علت کنده شدن براکت ارتودنسی
براکت ارتودنسی به دلایل مختلفی ممکن است شکسته و یا جدا شود. برای جلوگیری از این حالت لازم است تا با علت‌های بروز آن آشنا شوید. در این راستا در این بخش به ارائه چند نمونه از دلایل و علل کنده شدن براکت ارتودنسی می‌پردازیم.
شرایط دندان
براکت‌های ارتودنسی باید به گونه از نصب شوند که بتوانند یک اتصال بسیار قوی و پیوند محکم بین خود و مینای عاجی دندان ایجاد کنند. چنانچه به هر دلیلی این براکت ها به محلی به جز مینای دندان متصل شوند، نمی‌توانند پیوند محکمی را برقرار کند. همین موضوع می‌تواند یکی از اصلی‌ترین دلایل جدایی براکت دندان باشد. در برخی از مواقع سطح روی مینای دندان نیز می‌تواند باعث جدا شدن براکت ارتودنسی شود. چنانچه مینای دندان به اندازه کافی کلسیم نداشته و یا کلسیم بر روی آن رسوب‌کرده باشد، براکت نمی‌تواند اتصال مستحکمی بر روی آن به وجود آورد.
همین موضوع باعث می‌شود تا شما نیاز به یک ارتودنتیست ماهر داشته باشید که قبل از شروع اقدامات ارتودنسی، درباره سلامتی مینای دندان شما اطمینان حاصل کند. بی‌نظمی دندانه و اختلال در بایت نیز یکی دیگر از دلایل کنده شدن ارتودنسی مربوط به دندان است که باید درباره آن اطلاع داشته باشید. ارتودنتیست باید بعد از نصب براکت‌ها، در حالت بسته بودن دهان بیمار به بررسی وضعیت براکت‌ها و احتمال آسیب آن‌ها بپردازد. در صورتی که تشخیص احتمال آسیب‌دیدگی وجود داشته باشد، می‌توان با قرار دادن کامپوزیت، از این حالت جلوگیری نمود.
روش چسباندن براکت ارتودنسی
از دیگر عواملی که می‌تواند باعث کنده شدن و یا شکستن براکت ارتودنسی شود، میتوانیم به روشی که متخصصان برای چسباندن این تجهیزات استفاده می‌کنند اشاره کنیم. امروزه روش‌های متعدد و مختلفی وجود دارند که ارتودنتیست می‌تواند در این راستا از آن‌ها بهره ببرد. برای درصد موفقیت بالاتر و بهتر چسبیدن براکت‌ها، توصیه می‌کنیم که از جدیدترین و به روزترین تکنیک‌ها در این زمینه استفاده کنید. یکی از اقداماتی که باید انجام شود، خشک، تمیز و ایزوله بودن محل نصب ارتودنسی است. همچنین استفاده از چسب باکیفیت و مرغوب نیز یکی از اقداماتی است که حتما باید انجام شود و می‌تواند تأثیر بالایی در نتیجه کار داشته باشد.
خطاهای ارتودنتیست
همواره توصیه می‌کنیم که برای ارتودنسی دندان‌ها خود، حتما به یک متخصص مجرب و ماهر در این زمینه مراجعه کنید تا بتوانید با اطمینان خاطر کامل و بدون کوچک‌ترین نگرانی، دندان‌های خود را به دست او بسپارید. معمولاً خطاهای ارتودنتیست را می‌توان یکی دیگر از دلایل کنده شدن براکت ارتودنسی در نظر گرفت. این خطاها شامل استفاده از چسب نامرغوب، نصب براکت در محل نامناسب و … باشند. بدیهی است که یک ارتودنتیست مجرب، چنین خطاهایی را در زمان نصب براکت و بریس ارتودنسی نخواهد داشت.
سبک زندگی بیمار
بعد از نصب بریس ارتودنسی در دهان بیمار، ارتودنتیست تمام شرایط نگهداری و عادات غذایی را به فرد آموزش می‌دهد تا سبک رندگی خود را مطابق با همین موضوع مدیریت کند. در مدت درمان ارتودنسی شما به هیچ عنوان نباید از غذاها و خوراکی‌های سفت و چسبناک استفاده کنید. مصرف نوشابه و مواد غذایی فوق‌العاده شیرین نیز در این دوره ممنوع بوده و باید کنار گذاشته شود. در این راستا شما به یک سبک زندگی سالم نیاز دارید که بتوانید سلامت براکت‌های ارتودنسی خود را تضمین کرده و از وارد شدن آسیب‌های مختلف به آن جلوگیری کنید. استفاده از مسواک‌های مخصوص و نرم نیز از دیگر اقداماتی است که افراد باید حتما انجام دهند. وارد کردن فشار زیاد در زمان مسواک زدن نیز یکی دیگر از دلایل جدا شدن براکت ارتودنسی محسوب می‌شود.
اتفاقات غیرمنتظره
در برخی از موارد اتفاقات غیر منظره و پیش‌بینی‌نشده نیز می‌توانند باعث کنده شدن براکت ارتودنسی و یا افتادن نگین ارتودنسی شوند. در این راستا میتوانیم به ضربه خوردن هان، جویدن مواد غذایی سفت و سخت و … اشاره کنیم. پس همواره به خاطر داشته باشید که به توصیه‌های پزشک خود عمل کنید تا از بروز این حالت جلوگیری شود.
عوارض کنده شدن براکت ارتودنسی
حال که با علت کنده شدن براکت ارتودنسی آشنا شدیم، لازم است تا با عوارض بروز این حالت نیز آشنا شویم. شکستن، لق شدن و یا جدا شدن براکت ارتودنسی به هر دلیلی که اتفاق بیفتد، در روند درمان ارتودنسی دندان‌های شما، وقفه به وجود می آورد. در واقع روند این درمان به این صورت است که به مرور به ضخامت و سختی سیم‌های ارتودنسی افزوده می‌شود تا از این طریق، فشار بیشتری به دندان‌ها وارد شده و نهایتا آن‌ها به صورت کاملا منظم در کنار یکدیگر قرار بگیرند.
زمانی که براکت ارتودنسی لق و یا جدا می‌شود، ارتودنتیست نمی‌تواند آن را به صورت دقیق در جای قبلی خود چسبانده و سیم بعدی را نیز در آن قرار دهد. همین موضوع باعث می‌شود تا در برخی از مواقع متخصص مجبور شود چند سیم بازگشت به عقب داشته باشد تا بتواند براکت را به صورت دقیق در محل خود قرار دهد. این بازگشت به عقب می‌تواند به اندازه چند ماه در روند درمان، وقفه به وجود آورد و باعث طولانی‌تر شدن آن شود. همچنین کنده شدن براکت ارتودنسی می‌تواند باعث آزاد شدن سیم و درنهایت آسیب دیدن یا زخم شدن بافت نرم داخل دندان شود.
اگر براکت ارتودنسی کنده شود چه کنیم؟
در این قسمت مهم‌ترین سؤالی که برای افراد پیش می‌آید این است که اگر براکت ارتودنسی کنده شود چه کنیم؟ در ابتدا توصیه می‌کنیم که آرامش خود را حفظ کنید تا بتوانید بهترین اقدامات را در زمان مناسب انجام دهید. میدانیم که شل شدن و یا کنده شدن براکت ارتودنسی یک مشکل شایع بوده و برای بسیاری از افراد پیش می‌آید، پس به هیچ عنوان نیاز به ترسیدن وجود ندارد. همان‌طور که اشاره کردیم، این حالت می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن روند درمان و یا آسیب رسیدن به بافته‌ای نرم داخل دهان شود، به همین دلیل سریعا باید برای نصب مجدد براکت و تنظیم آن اقدام کنید.
اولین اقدامی که در این زمینه باید انجام دهید، نگه‌داشتن براکت و یا سیم ارتودنسی شکسته شده است. سپس سریعا از ارتودنتیست خود نوبت گرفته و برای ترمیم قسمت آسیب‌دیده، به آن مراجعه کنید. اگر به هر دلیلی، نمی‌توانید فورا به متخصص خود مراجعه کنید، باید به سراغ موم موجود در کیت ارتودنسی خود بروید. تکه کوچکی را از موم جدا کرده، آن را بین انگشتان خود بغلتانید و بعد از صاف کردن سطحی که براکت از آن کنده شده، موم را بر روی سطح قرار بدهید. باری اینکه بتوانید محل دقیق قرارگیری موم را مشاهده کنید، توصیه می‌کنیم که این کار را جلوی آیینه انجام دهید. پوشاندن موم با این قسمت باعث می‌شود تا سیم‌های آزادشده، به داخل بافت نرم دهان شما نفوذ نکرده و باعث بروز آسیب در این راستا نشوند.
راهکارهای جلوگیری از کنده شدن براکت و نگین ارتودنسی
برای اینکه بتوانید از کنده شدن نگین ارتودنسی و براکت‌ها جلوگیری کنید، راهکاری‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید. خوردن غذاهای سفت، چسبناک و سخت در مدت‌زمان ارتودنسی دندان، ممنوع هستند. پس یکی از راهکارهای جلوگیری را میتوانیم پرهیز از خوردن این دسته غذاها در نظر بگیریم. از طرف مقابل توصیه می‌کنیم که همواره از غذاهای نرم و آبکی استفاده کنید تا هیچ‌گونه آسیبی به بریس ارتودنسی و تجهیزات مختلف آن وارد نشود. مراجعه به یک ارتودنتیست ماهر نیز از دیگر اقدامات مربوط به جلوگیری است که در این زمینه می‌توانید انجام دهید. ارتودنتیست باتجربه می‌تواند از تجهیزات مرغوب و جدیدترین تکنیک‌ها برای نصب بریس ارتودنسی استفاده کند تا به هیچ عنوان هیچ‌گونه آسیبی در روند درمان برای آن‌ها پیش نیاید.
آیا کنده شدن براکت ارتودنسی درد دارد؟
یکی از سؤالاتی که برای افرادی که دندان‌های خود را ارتودنسی کرده‌اند معمولاً پیش می‌آید، این است که آیا کنده شدن براکت ارتودنسی با درد همراه است؟ میدانیم که کنده شدن براکت ارتودنسی در حالت‌های مختلفی ممکن است پیش آید. به صورت کلی شل شدن براکت ارتودنسی برای بیماری دردی به دنبال ندارد، اما جدا شدن سیم‌ها می‌تواند مشکل‌ساز باشد. سیم‌های ارتودنسی که از براکت رهاشده‌اند، ممکن است به درون بافت نرم دهان برود و باعث زخم شدن این بافت ها بشود. این زخم‌ها و آسیب‌ها دردناک هستند و معمولاً باعث ناراحتی فرد می‌شوند. از همین رو توصیه می‌کنیم که از موم موجود در کیت ارتودنسی و یا پنبه برای این سیم‌ها استفاده کنید.
هزینه ترمیم افتادن براکت ارتودنسی چقدر است؟
شکستن براکت ارتودنسی و یا کنده شدن آن، علاوه بر زمان اتلافی، هزینه‌هایی نیز به دنبال دارد که شما باید پرداخت کنید. تمام متخصصان و ارتودنتیست‌ها، هزینه‌های موجود در این زمینه را از بیماران خود دریافت می‌کنند. این هزینه بسته به شرایط مختلف، ممکن است متفاوت باشد. در برخی از مواقع اگر براکت آسیب چندانی ندیده باشد، می‌توان مجددا از آن استفاده نود. این موضوع با تشخیص ارتودنتیست انجام می‌شود.
در برخی از مواقع نیز هزینه ترمیم و شکستن ارتودنسی در همان ابتدای امر از بیمار گرفته می‌شود تا در صورت بروز این حالت، دیگر نیازی به پرداخت هزینه وجود نداشته باشد. نوع براکت استفاده شده نیز بر روز هزینه ترمیم براکت شکسته تأثیر می‌گذارد. دندان‌پزشک نیز هزینه‌ای بابت بازگرداندن وضعیت دندان‌ها به حالت قبلی دریافت می‌کند که بر روی هزینه نهایی و تمام شده، تأثیر می‌گذارد.
سخن پایانی
ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک، روش‌هایی هستند که برای درمان نامرتبی دندان از آن‌ها انجام می‌شود. ارتودنسی دندان نیاز به مراقبت‌های خاصی داشته تا بیمار بتواند بهترین نتیجه را از این روند بگیرد. یکی از عوارض ارتودنسی مربوط به افتادن براکت ارتودنسی است. جدا شدن براکت ارتودنسی به دلایل مختلف پیش می‌آید که در بخش‌های قبلی به چند نمونه از آن‌ها اشاره کردیم. همچنین به بررسی اینکه اگر براکت ارتودنسی کنده شود چه کنیم پرداختیم تا شما بتوانید بهترین اقدامات را در این مواقع انجام دهید برای جلوگیری از افتادن نگین ارتودنسی و یا جدا شدن براکت‌ها، نیز اقداماتی وجود دارد که می‌توانید بر اساس آن‌ها به این کار بپردازید.
