حساسیت دندان نسبت به محرکهای خارجی مانند گرما و سرما یا خوراکیهای ترش و اسیدی یک مشکلات رایج دهان و دندان است که در طول درمان ارتودنسی یا بعد از آن نیز ممکن است اتفاق بیفتد.
در این مقاله قصد داریم در مورد حساسیت دندان در ارتودنسی، علل، علائم و روشهای درمان آن صحبت کنیم. اگر با وجود دندانهای حساس، نیاز به درمان ارتودنسی دارید و میپرسید که آیا ارتودنسی حساسیت دندان را بیشتر میکند؟ تا پایان با ما همراه باشید.
نشانه های حساسیت دندان
هنگامی که دندانها دچار حساسیت شود انجام عادیترین کارهای روزمره یعنی خوردن و آشامیدن به یک مسئله آزاردهنده تبدیل میشود. زیرا با تماس هر نوع غذا و نوشیدنی داغ یا سرد با دندان، فرد احساس درد و نارحتی میکند. حتی ممکن است با قرار گرفتن در هوای سرد یا شستن صورت با آب گرم حس درد به سراغتان بیاید.
اگر میخواهید مطمئن شوید احساس درد شما به حساسیت دندان ربط دارد، به علائم زیر توجه کنید:
- درد یک یا چند دندان بعد از مصرف خوراکیهای داغ یا سرد مانند یک فنجان قهوه یا یک آبمیوه خنک
- درد دندان هنگام بیرون رفتن در هوای سرد
- احساس درد هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
- دندان درد بعد از خوردن غذا و نوشیدنیهای ترش و اسیدی مانند پرتقال و لیموترش
- بوی بد دهان
- حس نکردن مزهها
- احساس بد مزه بودن دهان
- درد فک یا عضلات صورت
- درد سینوسها
- التهاب، قرمزی یا تحلیل لثه
چه چیزی باعث حساسیت دندان می شود؟
حساسیت دندان نشانگر واکنش بدن به آسیب در بافت دندان و لثه است. هنگامی که بافت لثه شروع به عقب رفتن می کند (تحلیل لثه)، قسمت هایی از دندان های شما که به طور معمول توسط مینای دندان پوشیده شده یا محافظت شده اند، در معرض دید قرار می گیرند.
این همان چیزی است که باعث ایجاد درد عصبی یا حساسیتی می شود که افراد از آن شکایت می کنند. اما در واقع چه چیزی باعث می شود که این روند در وهله اول اتفاق بیفتد؟
برخی از دلایل عمده حساس شدن دندان ها عبارتند از:
- مسواک زدن دندان ها با فشار بیش از حد یا استفاده از مسواک خیلی سفت به جای مسواک نرم
- بالا رفتن یا تحلیل لثه
- نوشیدنی های اسیدی (مانند نوشیدنی های گازدار ، نوشیدنی های شیرین و آب میوه ها که باعث از بین رفتن مینای دندان) می شوند.
- آسیب به عصب دندان در کانال ریشه یا سایر آسیب های جسمی که لثه را در معرض دید قرار می دهد.
- پیری (مینای دندان با افزایش سن از بین می رود).
- و در نهایت دندان قروچه
علت حساس شدن دندان ها در ارتودنسی
هنگامی که برای اولین بار بریسها روی دندان شما قرار میگیرد و بعد از هر بار تنظیم بریسها اندکی درد و حساسیت به دلیل جابجایی دندانها وجود دارد.
این حس ناخوشایند طی چند روز کاهش یافته و به تدریج از بین میرود. اما اگر احساس دندان درد با علائم حساس شدن دندان همراه است شما با حساسیت دندان در طول درمان ارتودنسی مواجه هستید.
حساسیت دندان در ارتودنسی به یکی دلایل زیر رخ میدهد:
- مسواک زدن نادرست یا بیش از حد
- استفاده از مسواک سفت
- مصرف بیش از حد خوراکیهای اسیدی مانند نوشابههای گازدار، آب مرکبات، میوههای ترش و …
- استفاده از خمیر دندان و دهانشویه نامناسب (حاوی مواد سفید کننده و ساینده)
- دندان قروچه
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
- ضعیف شدن مینای دندان
علت حساسیت دندان بعد از ارتودنسی چیست؟
حساس شدن دندان بعد از ارتودنسی چندان دور از ذهن نیست و اغلب افراد در پایان دوره درمان ارتودنسی با آن مواجه میشوند. البته جای نگرانی نیست، زیرا این حساسیت بدون نیاز به اقدام خاصی به مرور رفع میشود.
در طول درمان ارتودنسی، بریسها به عنوان یک پوشش اضافه روی دندان حضور دارند. بعد از برداشتن ارتودنسی، دندان پوشش اضافه خود را از دست داده و ممکن است برای مدتی حساسیتش به گرما و سرما افزایش یابد.
از طرفی بعد از جابجایی و قرار گرفتن دندانها در موقعیت صحیح، مدتی طول میکشد تا خود دندان، بافت نگهدارنده و لثه اطراف آن به وضعیت جدید عادت کنند. زیرا دندان تمایل دارد به جایگاه قبلی خود بازگردد. همین موضوع میتواند علت حساس شدن دندان بعد از ارتودنسی باشد.
همچنین ممکن است مینای دندان به دلیل بی توجهی فرد به بهداشت دهان و دندان در طول ارتودنسی، ضعیف شده و توان کافی برای محافظت از لایههای داخلی دندان را از دست داده باشد. در نتیجه دندان نسبت به عوامل خارجی حساس شود.
در برخی بیماران نیز علت حساس شدن دندان بعد از ارتودنسی، التهاب موقت لثه بعد از برداشتن بریسها یا تحلیل لثه است که باید برای درمان آن اقدام کرد.
حساسیت دندان بعد از برداشتن ارتودنسی چقدر طول میکشد؟
حساسیت دندان بعد از برداشتن ارتودنسی اگرچه یک اتفاق عادی و متداول است اما نباید بیش از چند روز ادامه داشته باشد.
در صورتی که بعد از پایان ارتودنسی و خارج کردن براکتها حساسیت دندان شما بیش از ۱ یا چند هفته طول کشید با بدتر شد، بهتر است برای معاینه دندانها و بررسی علت حساسیت آنها به ارتودنتیست خود مراجعه نمایید.
درمان حساسیت دندان در ارتودنسی
اگر حساسیت دندان در طول درمان ارتودنسی را اذیتتان میکند یا بعد از ارتودنسی دندانهایتان حساس شده شده، اقدامات زیر میتواند به کاهش علائم و درمان حساسیت دندان در ارتودنسی به شما کمک کند:
- به طور مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- از مسواک نرم برای تمیز کردن دندانها استفاده کنید.
- مسواک را به صورت ملایم روی دندانها حرکت دهید و فشار بیش از حد به دندان و بریسها وارد نکنید.
- از خمیر دندان مخصوص ارتودنسی یا دندانهای حساس که حاوی فلوراید و نیترات پتاسیم است، استفاده کنید.
- استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید و ژل ضد حساسیت درد دندان و التهاب لثه شما را کاهش میدهد.
- از خوردن غذاها و نوشیدنیهای خیلی داغ و خیلی سرد خودداری کنید.
- برای کاهش درد و التهاب دهان خود را با محلول آب نمک ملایم شستشو دهید.
- اگر این اقدامات به کاهش علائم شما کمکی نکرد، از متخصص ارتودنسی خود مشورت بگیرید.
چگونه می توان از حساسیت دندان ها پیشگیری کرد؟
اوربراشینگ یا مسواک زدن بیش از حد دندان ها بلافاصله بعد از خوردن غذا باعث تحلیل لثه می شود، و با تکرار این کار، ریشه متخلخل دندان های شما آشکار شده و در معرض دید قرار می گیرد.
اگر دندان های شما به دلیل مسواک زدن بیش از حد حساس شده اند، متخصص ارتودنسی دندان یا دندانپزشک به شما آموزش می دهد که چگونه بهتر به بهداشت دندان خود بدون آسیب و صدمه به دندان رسیدگی کنید.
آن ها شیوه صحیح مسواک زدن را به شما آموزش می دهند و به شما یاد می دهند که چه مسواکی با چه ویژگی هایی انتخاب کنید.
توصیه های متخصصان ارتودنسی برای افرادی که دندان حساس دارند
- اگرچه مسواک زدن مستقیم بعد از غذا معمولاً توصیه نمی شود، اما برای افرادی که دارای بریس ارتودنسی هستند، باید حتما در نظر گرفته شود. دلیل این امر این است که مواد غذایی راحت تر می توانند بین دندان و بریس ارتودنسی گیر کنند.
- جویدن بعضی از غذاها می تواند دردسرساز باشد بنابراین از خوردن غذاهای سخت، ترد یا چسبنده یا هر چیزی که دارای قند زیاد باشد خودداری کنید. زیرا احتمالاً این موضوع باعث می شود که دندانهای شما آسیب دیده و مستعد حساسیت بیشتری شوند.
- از خمیردندان هایی استفاده کنید که مخصوص دندان های حساس هستند.
آیا ارتودنسی حساسیت دندان ها را بیشتر می کند؟
برای جابجایی موثر دندان ها و به دست آمدن لبخند زیبا با دندان هایی یکدست، دستگاه های ارتودنسی به دندانها و لثه ها فشار می آورند. این امر ممکن است هرگونه درد یا حساسیت موجود را تشدید کند.
با این حال، این مساله اغلب یک عارضه کوتاه مدت و موقتی است، و تنها زمانی حساسیت دندان در ارتودنسی بیشتر می شود که متخصص ارتودنسی دستگاه ها را هر چند هفته یکبار تنظیم میکند.
بنابراین اگرچه طبیعی است که بریس ها باعث ایجاد حساسیت جزئی دندان شوند، اما نباید باعث ناراحتی شدید یا مداوم شوند. اگر دندان های شما هنگام استفاده از بریس احساس حساسیت خاصی دارند، احتمالاً به دلیل تنظیم بریس ها یا یکی از دلایلی باشد که در بالا به آن ها اشاره شد.
ارتودنسی نامرئی برای دندان های حساس
ارتودنسی برای دندان های حساس میتواند باعث هراس کسانی شود که از این موضوع رنج میبرند. با این وجود ممکن است آن ها مشکل اساسی ارتودنسی داشته و نیازمند درمان باشند. تکلیف این افراد چیست؟ راه حل این مشکل استفاده از اینویزیلاین ها یا همان دستگاه های ارتودنسی متحرک است.
در واقع ارتودنسی نامرئی با اینویزیلاین ها و سایر پلاک ها شفاف یک جایگزین عالی برای افرادی است که از حساسیت شدید دندان رنج می برند. این سیستم متحرک است که با استفاده از یک سری پلاک ها و قالب های شفاف ارتودنسی درجه یک به تدریج دندان ها را با گذشت زمان جابجا کرده و صاف میکنند.
مزایای ارتودنسی اینویزیلاین برای بیمارانی که دندان های حساس دارند
افرادی که به جای ارتودنسی ثابت فلزی از ارتودنسی متحرک و نامرئی اینویزیلاین استفاده میکنند قادر خواهند بود بهتر به حفظ بهداشت دهان و دندان خود بپردازند. زیرا قالب ها نه تنها از تجمع باکتری و پلاک دندان جلوگیری میکنند بلکه از دندان ها محافظت میکنند.
به دلیل ماهیت پلاستیکی اینویزیلاین ها، برعکس براکت ها و سیم فلزی هیچ آسیبی به لثه و دندان ها وارد نمیشود.
سوالات متداول
در ادامه به سوالات پرتکرار شما در مورد تاثیر ارتودنسی بر حساسیت دندان ها، پاسخ میدهیم.
آیا ارتودنسی موجب حساستر شدن دندان ها میشود؟
فشاری که براکتها و سیم ارتودنسی برای جابجایی دندانها به آنها وارد میکنند ممکن است درد و حساسیت دندان را تشدید کند. این درد و حساسیت بیشتر، موقتی است و طی چند روز از بین میرود.
در واقع بریسهای ارتودنسی باعث بروز درد و حساسیت شدید و مداوم دندانهای شما نمیشوند مگر اینکه مشکلی مانند تحلیل لثه، پوسیدگی دندان، ساییدگی با خوردگی مینای دندان وجود داشته باشد.
آیا میتوان دندان های حساس را ارتودنسی کرد؟
بله؛ درمان ارتودنسی با اصلاح موقعیت دندانهای بهم ریخته و صاف کردن دندانهای کج، میتواند حساسیت دندانی را کاهش دهد. بنابراین نه تنها ارتودنسی دندان های حساس مشکلی ایجاد نمیکند، بلکه ارتودنسی راه حلی برای درمان حساسیت دندان به شمار میآید.
حساسیت دندان ها بعد از ارتودنسی چقدر طول میکشد؟
حساس شدن دندان بعد از ارتودنسی معمولا ظرف مدت چند روز تا یک هفته رفع میشود. اگر حساسیت دندان بعد از بریسها بیش از چند هفته طول کشید حتما به ارتودنتیست خود مراجعه کنید.
با رفع مشکلات کج بودن دندان ها، دندان های شما قوی تر می شوند و در معرض حساسیت کمتری قرار می گیرند. بنابراین حتی اگر دندان های حساسی دارید باز هم از ارتودنسی ناامید نشوید. گزینه هایی برای شما وجود دارد که حساسیت دندان در ارتودنسی را زیاد نمی کنند.
حالا که میدانید ارتودنسی دندان های حساس امکان پذیر است، اگر می خواهید طی یک مدت زمان کوتاه دندان های صاف و یکدست داشته باشید، میتوانید به مطب دکتر خدیوی مراجعه کنید. برای دریافت نوبت آنلاین کلیک کنید.