جداکننده ارتودنسی به عنوان یکی از وسایل پرکاربرد در ارتودنسی، نقش مهمی در روند درمان دارد. با نصب سپریتور ارتودنسی، می‌توان فضای بین دندان‌ها را برای دستیابی به اهداف مختلفی افزایش داد. این وسایل انواع گوناگونی دارند که هر کدام به منظور خاصی استفاده می‌شوند. در ادامه این مقاله ضمن بررسی انواع جداکننده ارتودنسی، مزایا و معایب این وسیله را بررسی می‌کنیم و درباره هزینه و مدت زمان نصب آن، توضیحاتی را ارائه می‌دهیم.
جداکننده ارتودنسی چیست؟
جداکننده ارتودنسی یا سپریتور ارتودنسی (Orthodontic Separator) یک وسیله کوچک و بسیار کاربردی در ارتودنسی است که برای ایجاد فاصله بین دندان‌ها استفاده می‌شود. جداکننده ارتودنسی معمولا به صورت حلقه‌های کوچک یا اشکال دیگر طراحی می‌شود و در فضای بین دندان‌ها قرار می‌گیرد.
جداکننده‌های ارتودنسی به شکل‌های مختلف استفاده می‌شوند تا فاصله کافی برای نصب سایر وسایل ارتودنسی را فراهم کنند. نصب این وسیله به اصلاح و تنظیم موقعیت دندان‌ها کمک می‌کند. همچنین اگر برای اصلاح دندان‌ها نیاز به تعویض براکت‌ها یا تعمیر و تغییر دیگر وسایل ارتودنسی متحرک یا ثابت وجود داشته باشد، از جداکننده ارتودنسی به منظور ایجاد فاصله کافی بین دندان‌ها استفاده می‌شود.
مزایای استفاد از جدا کننده ارتودنسی
جداکننده ارتودنسی یک وسیله کمکی است که توسط ارتودنتیست برای جدا کردن دندان‌ها در هنگام انجام درمان ارتودنسی استفاده می‌شود.
استفاده از این وسیله مزایای زیادی را به دنبال دارد. مهم‌ترین مزایای استفاده از جداکننده ارتودنسی عبارتند از:
کمک به تنظیم دندان‌ها
جداکننده ارتودنسی به متخصص ارتودنسی کمک می‌کند تا دندان‌ها را به شکل صحیح، به موقعیت مطلوب برای انجام درمان ارتودنسی هدایت کند. این وسیله با جدا کردن دندان‌ها از یکدیگر، فضای لازم برای قرارگیری براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی را فراهم می‌کند.
افزایش فاصله بین دندان‌ها
از جداکننده ارتودنسی برای حل برخی از مشکلات دندانی نیز استفاده می‌شود. به عنوان مثال، اگر دندان‌ها فاصله بسیار کمی از یکدیگر داشته باشند، جداکننده ارتودنسی می‌تواند آن‌ها را از هم جدا کند و فضای لازم برای جابجایی دندان‌ها را فراهم کند. می‌توان پس از اصلاح موقعیت دندان‌ها، از سیم پشت دندان بعد از ارتودنسی برای حفظ موقعیت آن‌ها استفاده کرد.
کاهش درد و راحتی درمان
استفاده از جداکننده ارتودنسی می‌تواند به کاهش درد و افزایش راحتی درمان ارتودنسی کمک کند. با جدا کردن دندان‌ها، فشاری که به دندان‌ها وارد می‌شود کاهش می‌یابد و احتمال بروز درد و ناراحتی نیز کم می‌شود.
به طور کلی، استفاده از جداکننده ارتودنسی می‌تواند در بهبود و نتیجه‌بخشی ارتودنسی بسیار تاثیرگذار باشد و مزایایی مهم را برای افراد تحت درمان ارتودنسی فراهم کند.
معایب استفاده از سپریتور ارتودنسی
استفاده از جداکننده ارتودنسی مانند سایر وسایل در کنار مزایا، معایبی نیز به دنبال دارد. برخی از مهم‌ترین معایب استفاده از جداکننده ارتودنسی که ممکن است برای برخی از افراد ایجاد شوند، عبارتند از:
درد و عدم راحتی
استفاده از جداکننده ارتودنسی در اوایل استفاده ممکن است برای برخی افراد درد و ناراحتی به دنبال داشته باشد. این درد و عدم راحتی ممکن است برای مدت زمان کوتاهی وجود داشته باشد، اما به تدریج کاهش می‌یابد و پس از مدتی، فرد به جداکننده عادت می‌کند و درد و ناراحتی نیز از بین می‌رود.
عدم هماهنگی با برخی از بیماران
جداکننده ارتودنسی ممکن است با شرایط دندان‌های برخی از بیماران سازگار نباشد. به عنوان مثال، در صورتی که دندان‌ها بسیار فشرده و متراکم باشند، ممکن است جداکننده ارتودنسی نتواند آن‌ها را به درستی از یکدیگر جدا کند.
مشکلات غذا خوردن و صحبت کردن با جداکننده
استفاده از جداکننده ارتودنسی سبب بروز مشکلاتی در خوردن و صحبت کردن می‌شود. این وسیله فضای بین دندان‌ها را اشغال می‌کند و وجود آن در دهان سبب می‌شود تا در برخی از موارد، شخص نتواند بعضی از حروف را به درستی تلفظ کند. همچنین غذاخوردن با وجود سپریتور ارتودنسی برای برخی از افراد دشوار است.
مشکلات بهداشت دهان و دندان
برای برخی از افراد، ممکن است استفاده از جداکننده ارتودنسی، امر رعایت بهداشت دهان و دندان را دشوارتر کند. این وسیله باعث ایجاد فضاهایی بین دندان‌ها می‌شود که باکتری‌ها و ذرات مواد غذایی در آن جمع می‌شوند. تجمع میکروب‌ها و همچنین باقی مانده مواد غذایی در محل نصب یا اطراف سپریتور ارتودنسی، سبب بروز بوی نامطبوع دهان و افزایش احتمال وارد شدن آسیب به دندان‌ها می‌شود.
هرچند استفاده از جداکننده ارتودنسی با مزایا همراه است، اما همانطور که گفتیم، ممکن است برخی از معایب نیز وجود داشته باشند. به همین دلیل لازم است پیش از اقدام برای نصب سپریتور ارتودنسی، حتما با دندانپزشک مشورت کنید.
انواع جداکننده ارتودنسی
جداکننده ارتودنسی معمولا بر حسب ماده سازنده به دو دسته فلزی و بندهای کشی تقسیم می‌شوند.
در ادامه این دو نوع سپریتور را بررسی می‌کنیم.
۱. جدا کننده ارتودنسی فلزی
جداکننده‌های فلزی (Metal Separator) اغلب از فلزاتی مانند استیل یا نیکل تهیه می‌شوند. این نوع جداکننده‌ها به شکل حلقه‌های کوچک در بین دندان‌ها قرار می‌گیرند. جداکننده‌های فلزی اغلب برای مدت کوتاهی، مثلا چند روز یا یک هفته، بر روی دندان‌ها نصب می‌شوند تا فاصله مورد نیاز برای نصب سایر تجهیزات ایجاد شود.
۲. بندهای کشی
بندهای کشی (Rubber Bands) یا کش ارتودنسی از مواد قابل انعطاف ساخته می‌شود و برای وارد کردن فشار به دندان‌ها استفاده می‌شوند. کش سپریتور ارتودنسی معمولا از دندان‌های یک طرف به دندان‌های طرف دیگر یا از یک دندان به براکت متصل می‌شوند. این بندها برای مدت زمان مشخصی به دندان‌ها وصل می‌شوند و ممکن است نیاز به تعویض دوره‌ای داشته باشند.
هر دو نوع کش سپریتور ارتودنسی و جداکننده فلزی ارتودنسی از اهمیت بسیاری در تنظیم و تصحیح موقعیت دندان‌ها برخوردارند و استفاده از هر کدام، به نظر دندانپزشک و نیاز بیمار بستگی دارد.
مدت زمان استفاده از جداکننده ارتودنسی
مدت زمان استفاده از جداکننده ارتودنسی برای افراد مختلف متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله عوامل موثر در تعیین زمان استفاده از فضاساز ارتودنسی، می‌توان به موقعیت اولیه دندان‌ها، نیاز به تعویض براکت‌ها یا سایر تجهیزات و همچنین تصمیمات متخصص ارتودنسی اشاره کرد.
در حقیقت این دندانپزشک است که مدت دقیق استفاده از جداکننده و نگهدارنده ارتودنسی را تعیین می‌کند؛ اما به طور کلی، می‌توان مدت زمان استفاده از این تجهیزات را به سه دسته تقسیم کرد:
- نصب کوتاه مدت: برخی از بیماران ممکن است تنها برای مدت چند روز تا یک هفته از سپریتور ارتودنسی استفاده کنند. این مدت زمان کوتاه برای ایجاد فاصله کم بین دندان‌ها یا ایجاد فشار اولیه بر روی دندان‌ها کاربرد دارد.
- مدت زمان متوسط: ممکن است بیماران دیگر برای مدت چند هفته تا یک ماه از جداکننده‌های ارتودنسی استفاده کنند. این مدت زمان معمولا برای ایجاد فضای کافی برای نصب براکت‌ها و یا انجام تغییرات در تجهیزات ارتودنسی استفاده می‌شود.
- نصب بلند مدت: برخی از بیماران، در شرایط خاص برای مدت زمان بیشتر (مثلا چند ماه تا یک سال) از جداکننده ارتودنسی به عنوان بخشی از درمان ارتودنسی استفاده می‌کنند. این مدت زمان نسبتا طولانی، برای اصلاح وضعیت دندان‌هایی که بسیار متراکم هستند، استفاده می‌شود.
مدت زمان دقیق برای استفاده از جداکننده‌ها باید توسط متخصص ارتودنسی تعیین شود. متخصص ارتودنسی با توجه به موقعیت ابتدایی دندان‌ها و اهداف درمانی، برنامه مناسبی به شما ارائه می‌دهد و مدت زمان استفاده از فضاساز ارتودنسی را مشخص می‌کند.
هزینه نصب جداکننده ارتودنسی چقدر است؟
هزینه نصب جداکننده ارتودنسی می‌تواند تحت تاثیر عوامل مختلف متغیر باشد. این هزینه به مواردی از جمله موقعیت جغرافیایی، میزان تخصص و تجربه دندانپزشک، نوع جداکننده مورد استفاده، نیازهای افراد، مدت زمان نصب و … بستگی دارد. البته باید درنظر داشت که هزینه نصب سپریتور ارتودنسی معمولا به عنوان بخشی از تعرفه کلی درمان ارتودنسی محاسبه می‌شود.
در اکثر موارد، هزینه نصب جداکننده ارتودنسی نسبت به هزینه کلی درمان ارتودنسی نسبتا کمتر است و نصب این وسیله به عنوان یکی از مراحل ابتدایی درمان در نظر گرفته می‌شود. برای کسب اطلاعات دقیق در مورد هزینه نصب جداکننده ارتودنسی، پیشنهاد می‌شود ضمن مراجعه به کلینیک دکتر خدیوی، وضعیت دندان‌های خود را مورد ارزیابی قرار دهید و از هزینه نصب فضاساز ارتودنسی مطلع شوید.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی سپریتور ارتودنسی پرداختیم و مزایا، معایب، هزینه و مدت زمان نصب آن را توضیح دادیم. در صورتی که قصد انجام ارتودنسی یا حل مشکلات دندان‌ها را دارید، می‌توانید با مراجعه به کلینیک دکتر خدیوی، ضمن اطلاع از وضعیت دندان‌های خود، از شرایط نصب جداکننده ارتودنسی اطلاع پیدا کنید.
