زگیل دهانی یک بیماری شایع مقاربتی است که توسط ویروس HPV منتقل میشود. این مشکل نه تنها می‌تواند باعث درد و ناراحتی در هنگام صحبت کردن، خوردن یا بلعیدن غذا شود، بلکه خطراتی نظیر التهاب، عفونت‌های ثانویه و سرایت ویروس به دیگران را نیز به همراه دارد.
علاوه بر این، زگیل‌های دهانی ممکن است اثرات روانی منفی بر روی فرد بگذارند و ظاهر نامناسب آنها باعث اضطراب و شرم شود. در موارد نادر نیز برخی انواع HPV می‌توانند با سرطان‌های دهانی و گلو ارتباط داشته باشند.
اگر می‌خواهید بدانید چگونه می‌توانید از زگیل‌های دهانی پیشگیری کنید و بهترین روش‌های درمانی چیست، ادامه مقاله را از دست ندهید!
زگیل دهانی چیست؟
زگیل دهانی که با نام پاپیلومای دهانی نیز شناخته میشود، یک ضایعه خوش‌خیم در ناحیه دهان است که بر اثر عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به وجود می‌آید. این ضایعات به شکل برجستگی‌های کوچک، سفید یا صورتی رنگ ظاهر می‌شوند و ممکن است در بخش‌های مختلفی از جمله زبان، لثه‌ها، کام و لب‌ها، دیده شوند.
در بیشتر موارد، زگیل‌های دهانی دردناک نیستند، اما بسته به محل قرارگیری و اندازه، می‌توانند باعث ناراحتی هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن شوند.
علائم زگیل دهانی
معمولا عفونت HPV در دهان علامتی ندارد و بیشتر افراد آلوده به این ویروس هیچ نشانه‌ای را تجربه نمی‌کنند. در این شرایط، دستگاه ایمنی بدن قادر است ویروس را به طور طبیعی حذف کند. اما در بعضی از افراد، این ویروس می‌تواند باعث بروز علائمی شود.
علائم احتمالی این ضایعه دهانی ویروسی شامل موارد زیر است:
- زگیل یا برجستگی
- تغییر رنگ در بافت‌های دهان مانند ایجاد لکه‌های سفید یا قرمز.
- احساس ناراحتی یا درد هنگام بلع.
- گوش‌درد مداوم بدون دلیل مشخص.
- تورم غدد لنفاوی در گردن.
- وجود تورم یا توده در ناحیه گردن یا گونه.
- کاهش وزن غیرقابل توضیح.
- سایر علائم: سرفه خونی، درد یا تورم فک و تغییر صدا (گرفتگی صدا).
تشخیص زگیل دهانی
تشخیص این ضایعه دهانی معمولا از طریق معاینه بالینی توسط پزشک یا دندانپزشک انجام میشود. در معاینه، پزشک به دنبال برجستگی‌های کوچک، نرم با رنگ سفید یا گوشتی در نواحی دهان و گلو می‌گردد. این ضایعات ممکن است به صورت تکی یا گروهی ظاهر شوند.
تاکید میشود که برای تشخیص قطعی، مراجعه به پزشک و انجام بررسی‌های تخصصی ضروری است، زیرا در صورتیکه خودتان در خانه به دنبال نشانه ها بگیردید، احتمال دارد برخی از انواع زخم دهان را، با زگیل دهانی اشتباه بگیرید.
به نقل از healthline برای تشخیص زگیل های دهانی، اگر ضایعه‌ای مشاهده شود پزشک نمونه برداری بیوپسی انجام می‌دهد تا مطمئن شود که این ضایعه سرطانی است یا خیر. همچنین دکتر نمونه را برای ابتلا به ویروس HPV تست می‌کند.
یک نمونه از عکس زگیل دهانی خفیف را در تصاویر زیر مشاهده می‌کنید:
ریسک فاکتورهای زگیل دهان
- تماس مستقیم با ویروس HPV
- مصرف سیگار و الکل
- نقص در سیستم ایمنی بدن
- سابقه ابتلا به زگیل دهان یا بیماری‌های مرتبط با ویروس HPV در خانواده
- رابطه جنسی دهانی
- افزایش سن
روش های درمان زگیل دهانی
| روش درمان | شیوه عملکرد | مزایا | معایب |
| کرایوتراپی (انجماد) | انجماد و تخریب بافت | سریع وکم تهاجمی | درد، احتمال اسکار و عوارض جانبی |
| جراحی | برداشتن فیزیکی زگیل | حذف کامل زگیل | تهاجمی، نیاز به بیهوشی، احتمال اسکار، خطر عفونت و درد |
| لیزر درمانی | استفاده از لیزر | دقیق و موثر وعدم آسیب به بافت اطراف | هزینه بالا |
| محلول‌های شیمیایی | تخریب زگیل با محلول | ساده و ارزان | احتمال تحریک و آسیب به بافت سالم |
| الکترو کائوتری یا الکتروکوتر | سوزاندن زگیل با جریان الکتریکی | موثر و قابل کنترل | درد و احتمال اسکار |
کرایوتراپی (انجماد)
کرایوتراپی شامل استفاده از نیتروژن مایع یا گاز آرگون برای انجماد و تخریب بافت غیرطبیعی است، در این روش سلول‌ها نمی‌توانند سرمای شدید را تحمل کنند و پس از درمان می‌میرند. پوست منجمد شده ممکن است تاول بزند و کنده شود تا پوست جدید و سالم رشد کند.
مزایای کرایوتراپی شامل سرعت و کم تهاجمی بودن آن است این شیوه معمولا بدون جراحی باز انجام میشود و بهبودی سریع و درد کم دارد. به همین دلیل برای از بین بردن زگیل مناسب است معایب آن هم شامل احتمال دردناک بودن و ایجاد اسکار است.
جراحی
جراحی شامل برداشتن فیزیکی زگیل با ابزار جراحی است در این روش، ریشه‌های زگیل به طور کامل خارج می‌شوند. مزیت اصلی جراحی حذف کامل زگیل است جراحی یک روش تهاجمی است و نیاز به بیهوشی دارد. همچنین، ممکن است جای زخم باقی بماند و هیچ تضمینی وجود ندارد که زگیل دوباره ظاهر نشود. خطر عفونت یا ایجاد اسکار وجود دارد و عوارض جانبی شامل درد و تاول زدن است.
لیزر درمانی
لیزر درمانی شامل استفاده از لیزر برای حذف زگیل است در این روش، با کمک اشعه پرتوان لیزر، زائده‌ها به طور ریشه‌ای از بین می‌روند. لیزر درمانی دقیق و موثر است و به بافت اطراف زگیل آسیب نمی‌رساند. هزینه لیزر درمانی بالا است و نیاز به تجهیزات تخصصی دارد.
محلول‌های شیمیایی
در این روش، از محلول‌هایی مانند اسید تری کلرواستیک برای تخریب زگیل استفاده میشود محلول‌های شیمیایی ساده و ارزان هستند. البته، احتمال تحریک و آسیب به بافت سالم وجود دارد. در مواردی نیز ممکن است پزشک قرص برای زگیل دهانی و درمان آن تجویز کند.
الکترو کائوتری
الکترو کائوتری یا الکتروکوتر شامل استفاده از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل است این روش موثر و قابل کنترل است، اما احتمال درد و اسکار وجود دارد.
درمان خانگی زگیل دهان
روش‌های درمان خانگی زگیل دهان ممکن است به کاهش علائم کمک کنند، اما توجه داشته باشید که این روش‌ها جایگزین درمان‌های پزشکی نیستند و پشتوانه علمی قوی ندارند. حتما قبل از استفاده از این روش‌ها با پزشک متخصص مشورت کنید.
سرکه سیب
سرکه سیب می‌تواند در کاهش زگیل‌ها موثر باشد با این حال، استفاده از آن در دهان باید با احتیاط انجام شود، زیرا اسیدی بودن سرکه ممکن است به بافت‌های دهانی آسیب وارد کند.
جوش شیرین
جوش شیرین به عنوان یک لایه‌بردار طبیعی شناخته میشود که می‌تواند به تجزیه سلول‌های مرده پوست کمک کند و خاصیت ضدعفونی‌کننده نیز دارد. شستشوی دهان با محلول جوش شیرین ممکن است التهاب را کاهش دهد، اما هیچ تاثیری بر ویروس HPV ندارد.
سیر
سیر به خاطر خواص ضد ویروسی خود، می‌تواند به تسکین این ضایعه دهانی ویروسی کمک کند برخی افراد سیر خرد شده را مستقیما روی زگیل می‌گذارند تا از خواص ضد ویروسی آن استفاده کنند. اما با توجه به بوی تند سیر و احتمال ایجاد تحریک در بافت‌های دهانی ممکن است این روش را برای همه افراد راحت و قابل استفاده نکند.
ریحان و گشنیز
قرار دادن برگ‌های خرد شده ریحان و گشنیز روی زگیل‌ها ممکن است به کاهش التهاب کمک کند.
پیشگیری از ابتلا به زگیل دهان
- تزریق واکسن HPV (گارداسیل) برای کاهش احتمال ابتلا به ویروس
- استفاده از کاندوم و دنتال دم (محافظ دهانی) در رابطه جنسی دهانی برای کاهش خطر انتقال
- داشتن رابطه جنسی ایمن
- انجام آزمایش‌ها و غربالگری‌های مربوطه از سن شروع رابطه جنسی
- مراجعه منظم به دندانپزشک هر شش ماه یکبار برای تشخیص زودهنگام
- رعایت بهداشت دهان و دندان شامل مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان. (رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.)
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- ترک سیگار
- پرهیز از رابطه جنسی دهانی در هنگام وجود زخم یا بریدگی در دهان
پرسش و پاسخ زگیل دهانی
در ادامه به پرسش های پرتکرار شما درمورد زگیل های دهانی پاسخ می‌دهیم.
زگیل دهانی بعد از چند وقت نمایان میشود؟
زگیل دهان معمولا ۳ تا ۶ ماه پس از ابتلا به ویروس HPV ظاهر میشود، اما در برخی افراد ممکن است از چند روز تا چند سال طول بکشد. شایع‌ترین زمان برای بروز زگیل‌ها، ۲ تا ۳ ماه پس از عفونت است. این زمان به نوع ویروس و وضعیت سیستم ایمنی فرد بستگی دارد.
آیا درمان خانگی زگیل دهان ممکن است؟
برخی درمان‌های خانگی مانند سرکه سیب یا سیر ممکن است به بهبود زگیل دهان کمک کنند، اما این روش‌ها کاملا علمی و مورد تایید پزشک نیستند و ممکن است باعث تحریک یا التهاب شوند.
آیا زگیل‌های دهانی دردناک هستند؟
زگیل‌های دهانی معمولا درد ندارند، اما اگر بزرگ شوند یا در نقاط حساس دهان باشند، ممکن است هنگام خوردن یا صحبت کردن موجب ناراحتی شوند.
آیا بروز زگیل در دهان موجب سرطان میشود؟
بیشتر زگیل‌های دهانی بی‌ضرر هستند و باعث سرطان دهان نمی‌شوند، اما برخی انواع ویروس HPV می‌توانند خطر سرطان دهان و گلو را افزایش دهند. در صورت مشاهده زگیل یا تغییرات غیرطبیعی در دهان، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
راه‌های انتقال زگیل دهانی چیست؟
زگیل دهان از طریق تماس مستقیم با زگیل‌ها، تماس جنسی دهانی، بزاق، لمس مستقیم واستفاده از اشیاء مشترک مانند مسواک منتقل میشود.
در این متن به بررسی زگیل دهانی، علل، پیشگیری، تشخیص و درمان آن پرداختیم اگر با علائمی مانند زگیل در دهان خود رو به رو شدید، بهترین کار مراجعه به متخصص است. تشخیص زودهنگام و پیشگیری از بروز عوارض، در درمان موثر است. در صورتی که سوالات بیشتری داشتید، برای ما کامنت بگذارید، کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما هستند.
