تلخی دهان در موارد معدودی خوشایند است، مثلا هنگام نوشیدن قهوه یا خوردن تکه‌ای شکلات تلخ. اما بیدار شدن با احساس این طعم و از بین نرفتن‌اش باعث می‌شود بپرسیم علت تلخی دهان چیست و چطور باید آن را درمان کرد. این سوال بسیار خوبی‌ست؛ چون اگر این مشکل مزمن باشد، می‌تواند خبر از وجود یک بیماری دهد.
در ادامه ضمن اینکه توضیح می‌دهیم علت تلخی دهان چیست، روش‌های اصولیِ درمان این عارضه را نیز بررسی خواهیم کرد.
اختلال تلخی دهان چیست؟
تلخ شدن دهان یک اختلال چشایی است، که نام علمی خود را دارد: Dysgeusia یا دیسگوزیا. افراد مبتلا به این عارضه احساس می‌کنند که همه غذاها طعمی شور، ترشیده، تلخ یا فلزی دارند.
این مدل تلخی حتی وقتی چیزی نمی‌خورید هم در دهان احساس می‌شود. این حس بعضا می‌تواند آنقدر شدید باشد که حواس شما را از کارهای روزمره‌تان پرت کند. البته تلخ شدن دهان به شکل‌های دیگری هم تجربه می‌شود، مثلا:
- غذاهایی که قبلاً طعم خوبی داشتند، حالا طعم بدی دارند یا اصلا احساس می‌کنید که فاسد شده‌اند.
- غذاهایی که به طور مشخص شیرین یا شور هستند، دیگر طعم شیرینی یا شوری نمی‌دهند.
- طعم تمام غذاها فلز-مانند یا تلخ است.
انواع تلخ شدن دهان
این مزه ناخوشایند می‌تواند در جاهای مختلف دهان خود را نشان دهد. مثلا برخی افراد تلخی را روی زبان‌شان حس می‌کنند (که معمولا در این زمان ظاهری سفید یا زرد رنگ به خود گرفته است).
دیگران ممکن است آن را انتهای گلو و ناحیه‌ای که خلط وجود دارد، کناره لثه‌ها یا خود حفره دهان حس کنند.
سایر علائم نشانه‌های تلخی دهان
علاوه بر مواردی که گفتیم، این اختلال نشانه‌ها و علامت‌های دیگری هم دارد، از جمله:
ترشح بیش از حد بزاق
معمولا خشکی دهان است که طعم بدی را در دهان ایجاد می‌کند (در بخش‌های بعد بیشتر توضیح داده‌ایم). اما بعضا تلخی دهان با ترشح زیاد بزاق دیده می‌شود. اینجا خود بزاق است که طعمی غیرعادی و تلخ دارد. این مشکل هم بیشتر به دلیل عفونت‌های دهانی ایجاد می‌شود.
گرفتگی بینی و سینوس
همزمان با احساس کردن مزه تلخی، احتمال دارد دچار گرفتگی بینی و سینوس‌ها هم شده باشید. در این حالت هم به دلیل عفونت ایجاد شده و راه پیدا کردن آن به حفره دهان، تلخ شدن دهان اتفاق می‌افتد.
خونریزی لثه و دهان
احتمال دارد مزه تلخی و خونریزی از لثه و بخش‌های داخلی دهان همزمان اتفاق بیفتند. در این حالت، در اصل عفونت لثه و دهان علت تلخ شدن دهان است. مزه بدی که حس می‌کنید، به دلیل وارد شدن عفونت به مجرای دهان ایجاد می‌شود.
بوی بد دهان
زمانی که تلخی دهان پیش می‌آید، بدبو شدن دهان هم بسیار رایج است. شاید بوی بد دهان چندان خود فرد را آزار ندهند، اما اطرافیان حتما آن را حس خواهند کرد. اینجا هم اکثرا باید عفونت دهان، دندان و یا سینوس‌ها را بررسی کرد.
تلخی دهان نشانه چیست؟
ممکن است با احساس این طهم در دهان‌تان نگران شوید که تلخی دهان نشانه چیست. اما بیشتر اوقات علت تلخی دهان در طول روز یا صبح‌ها بسیار بی‌خطر بوده، و در واقع یک عارضه جانبی است که به خاطر برخی درمانها و داروها یا کمبود ویتامین و مواد معدنی به وجود می‌آید. افرادی که باردار هستند هم ممکن است تلخ شدن دهان را تجربه کنند.
با این حال در موارد نادر، Dysgeusia می‌تواند نشانه بیماری کبد، کم‌کاری تیروئید یا سایر اختلال‌ها در سلامتی شما باشد. اگر مسواک زدن هم نمی‌تواند این طعم را از بین ببرد، باید ریزبینانه‌تر با این عارضه برخورد کنید. در بخش بعد علت تلخی دهان را مفصل بررسی کرده‌ایم.
علت تلخی دهان چیست؟
علت تلخی دهان در صبح و در طول روز معمولا نشانه یک مشکل جدی نیست، اما می‌تواند در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کند و روی رژیم غذایی‌تان تاثیر بگذارد. دلایل این عارض موارد و شرایط بی‌خطر تا نگران‌کننده‌تر را شامل می‌شود که در ادامه مرورشان کرده‌ایم:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
احتمالا اساسی‌ترین علت تلخی دهان در صبح همین موضوع است. وقتی از خواب بیدار می‌شوید، تجمع بزاق و باکتری روی زبان، دندان‌ها و لثه‌ها می‌تواند باعث احساس مزه تلخی (در واقع تغییر در حس چشایی) و همچنین بوی بد دهان شود.
خشکی دهان
خشکی دهان از رایج‌ترین علت‌های این مشکل است، که به خاطر کاهش تولید بزاق یا تغییر در ترکیب بزاق به وجود می‌آید. کاهش تولید بزاق به دلایل مختلفی رخ می‌دهد، از جمله:
- افزایش سن
- مصرف برخی داروها
- بیماری‌های خودایمنی (مانند سندرم شوگِرن که باعث خشکی بیش از حد در دهان و چشم می‌شود)
- سیگار کشیدن
- دیابت
- تنفس از دهان
وقتی بزاق به میزان کافی و با کیفیت مطلوب تولید نشود، احتمال دارد غذاها اصطلاحا مزه ندهند یا تلخ به نظر برسند. البته تلخ شدن دهان تنها مشکل این عارضه نیست. کمبود بزاق می‌تواند بلع یا صحبت کردن را دشوار کند. پوسیدگی دندان و عفونت لثه‌ها هم مشکلات دیگری هستند که در اثر خشکی دهان ایجاد می‌شوند.
رفلاکس اسید معده یا GRED (تلخی دهان و صفرا)
این علت تلخی دهان از مورد قبل هم رایج‌تر است. رفلاکس معده زمانی اتفاق می‌افتد که اسفنکتر تحتانی مری ضعیف می‌شود. اسفنکتر تحتانی مری ماهیچه‌ای لوله‌ای در انتهای مری است که غذا را از دهان به معده می‌برد.
وقتی این ماهیچه ضعیف شود، اجازه می‌دهد که غذا و اسید معده از معده به سمت مری و دهان حرکت کند. و چون اینها حاوی اسید و آنزیم‌های گوارشی هستند، می‌توانند علت تلخی دهان باشند.
علائم دیگرِ مرتبط با تلخی دهان و صفرا عبارت‌اند از:
- سوزش در قفسه سینه چندساعت پس از غذا خوردن
- مشکلات بلع
- سرفه خشک و مزمن
سندرم سوزش دهان
همانطور که نام آن می‌گوید، سندرم سوزش دهان باعث ایجاد احساس سوزش خفیف تا شدید در دهان می‌شود که، می‌تواند بسیار دردناک باشد. این علائم می‌تواند در یک قسمت از دهان یا در سراسر آن ایجاد شود. این اختلال یک عارضه ناخوشایند دیگر هم دارد: خشکی و یا تلخ شدن دهان.
این مشکل بیشتر بزرگسالان را درگیر می‌کند، به ویژه افرادی که در دوران یائسگی و بعد از آن قرار دارند. سوزش دهان بعضا دلیل قابل شناسایی ندارد. متخصص‌ها معتقدند علت اصلی آسیب به اعصاب دهان است. یا اینکه با شرایط زمینه‌ای یا درمان بیماری‌هایی مانند دیابت، سرطان و تغییرات هورمونی در دوران یائسگی مرتبط است.
بارداری
هورمون استروژن که در دوران بارداری در نوسان است، می‌تواند جوانه‌های چشایی را تغییر دهد و تبدیل به علت تلخی دهان در صبح و تمام طول روز شود. بسیاری از افراد هنگام بارداری گزارش می‌دهند که طعم تلخ یا فلزی را در دهان‌شان حس می‌کنند. اگر علت همین باشد، معمولا اواخر بارداری یا پس از زایمان برطرف می‌شود.
یائسگی
یائسگی هم می‌تواند علت تلخی دهان در طول روز باشد. یکی از عوارض این دوران که منجر به خشکی دهان و در نتیجه احساس مزه بد می‌شود، کاهش استروژن است. برای درمان تلخ شدن دهان در این شرایط می‌توان از مکمل‌های دوران یائسگی استفاده کرد.
برفک دهان
اگر لکه‌های سفید و بعضا دردناکی را روی زبان، گلو یا دهان‌تان می‌بینید، پس همین حالا هم متوجه شده‌اید که علت تلخی دهان چیست. برفک دهان یک بیماری رایج است که به خاطر عفونت قارچی در دهان ایجاد می‌شود. برفک‌ها در عرض دو تا سه هفته از بین می‌روند، و با آن علت تلخ شدن دهان هم برطرف می‌شود.
مصرف برخی داروها و مکمل‌ها
بالاتر که توضیح دادیم تلخی دهان نشانه چیست، به این مورد اشاره کردیم. وقتی بدن شما برخی داروها را جذب می‌کند، بقایای آنها به بزاق دفع می‌شود. علاوه بر این، اگر یک دارو یا مکمل دارای ترکیباتی تلخ یا فلزی باشد، می‌تواند طعم تلخی را در دهان شما به جا بگذارد.
علت تلخی دهان در این حالت معمولا چند مقصر رایج دارد:
- برخی داروهای قلب از جمله داروهای فشارخون بالا، ادرارآورها، استاتین‌ها و داروهای ضد آریتمی قلبی
- داروهای نقرس مانند آلوپورینول
- ویتامین‌ها و مکمل‌های حاوی روی، کروم یا مس
- لیتیوم، که برای درمان برخی اختلالات روانپزشکی استفاده می‌شود
- آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند تتراسایکلین، آمپی‌سیلین، ماکرولیدها، کینولون‌ها، سولفامتوکسازول و تری متوپریم
- برخی داروهای بدون نسخه (OTC یا Over-the-Counter) مانند داروهای تیروئید، آنتی‌هیستامین‌ها، ضد التهاب‌ها، ضد قارچ‌ها، ضدویروس‌ها و داروهای کمکی ترک سیگار
- برخی داروهای نورولوژیک مانند داروهای ضد پارکینسون، میگرن و شل‌کننده عضلات
بیماری‌ها و عفونت‌ها
وقتی سرما خورده‌اید، سینوس‌تان عفونت کرده است یا بیماری دیگری دارید، بدن‌تان به طور طبیعی پروتئینی را آزاد می‌کند که تا التهاب را تسکین دهد. به نظر می‌رسد که این پروتئین می‌تواند بر جوانه‌های چشایی هم تأثیر بگذارد و تبدیل به علت تلخی دهان در طول روز یا تشدید آن هنگام بیماری شود.
هپاتیت ب
هپاتیت ب هم می‌تواند علت تلخی دهان در صبح و سایر ساعات روز باشد. اگر همراه با این مشکل، مشکلات گوارشی، بی‌اشتهایی و تب را تجربه می‌کنید، سریعا به یک پزشک مراجعه کنید. اینها همه نشانه‌های ابتلا به هپاتیت ب هستند.
بیماری‌های عصبی
جوانه‌های چشایی با اعصاب مغز در ارتباط هستند. به همین خاطر، شرایط جدی عصبی هم می‌توانند منجر به علت تلخی دهان در صبح و در طول روز شوند.
منظورمان از شرایط جدی عصبی بیماری‌هایی مانند تومور مغزی، صرع، زوال عقل، تصلب شراین و ضربه به سر است. داروهایی که برای درمان این شرایط تجویز می‌شوند هم می‌توانند منجر به تلخ شدن دهان شوند.
اختلال در اعصاب مرکزی هم نتیجه مشابهی دارد. به همین خاطر بیشتر افرادی که با مشکلات عارضه‌های عصبی دست و پنجه نرم می‌کنند هم همین مشکل را دارند.
استرس و اضطراب
اگر می‌خواهید بدانید علت تلخی دهان چیست، خوب است که از ارتباط بین مشکلات اعصاب و تلخ شدن دهان مطلع باشید. وقتی اضطراب و استرس شدید شوند، واکنش‌هایی در بدن ایجاد می‌شوند که می‌توانند حتی طعم دهان را تغییر دهند.
علاوه بر آن، اضطراب می‌تواند باعث خشکی دهان هم بشود؛ عارضه‌ای که بالاتر گفتیم از علت‌های رایج این عارضه است.
تغییرات قند خون
دیابت هم می‌تواند علت تلخ شدن دهان باشد. البته افرادی که قند خون پایینی دارند هم با Dysgeusia بیگانه نیستند. بنابراین، افزایش و کاهش قند خون هردو می‌توانند این طعم ناخوشایند را در دهان ایجاد کنند. برخی داروهای کنترل قند خون مانند متفورمین هم دهان را تلخ می‌کنند.
کبد و تلخی دهان
مشکلات کبد و تلخی دهان هم بی‌ارتباط به یکدیگر نیستند. بالاتر از هپاتیت ب و اینکه می‌تواند دلیل این عارضه باشد صحبت کردیم: کبد و تلخی دهان به این خاطر بهم ارتباط دارند که کبد افراد مبتلا به هپاتیت به مرور دچار مشکل می‌شود، و نمی‌تواند درست کار کند.
و وقتی کبد مانند گذشته کار نکند، آمونیاک در بدن جمع می‌شود. آمونیاک یک ماده نسبتا سمی است که توسط کبد به اوره تبدیل شده و از طریق ادرار دفع می‌شود. وقتی سطح آمونیاک در بدن بالا برود و درست دفع نشود، طعم دهان تغییر می‌کند.
بیماری‌های کلیوی
علاوه بر تاثیر کبد روی این عارضه، بد نیست بدانید که بیماری کلیوی هم در شرایط خاص می‌تواند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود. دلیل این اتفاق تجمع مواد شیمیایی در بدن است. این مواد در بزاق ترشح می‌شوند، و طعم بد و فلز-مانندی را به وجود می‌آورند.
درمان‌های سرطان
پرتودرمانی و شیمی‌درمانی هم می‌توانند جوانه‌های چشایی را تحریک کنند، و باعث شود بسیاری از چیزها از جمله آب طعم فلزی یا تلخی به خود بگیرد. داروهای شیمی‌درمانی مانند سیس پلاتین، سیکلوفسفامید و اتوپوساید هم به طور خاص می‌توانند این احساس را در دهان ایجاد کنند.
سرطان دهان
در موارد نادر، سرطان دهان هم می‌تواند علت تلخی دهان باشد.
سندرم آجیل درخت کاج (چلغوز)
توجه داشته باشید که این علت بالقوه یک نوع آلرژی نیست. اما برخی از افراد ممکن است واکنشی به آجیل کاج نشان دهند که طعمی تلخ در دهان ایجاد می‌کند، که معمولا تا سه روز پس از مصرف آن ظاهر می‌شود و می‌تواند تا چندهفته ادامه پیدا کند.
دلیل این اتفاق دقیقا مشخص نیست. اما قوی‌ترین احتمال‌ها به مواد شیمیایی استفاده‌شده در فرآیند آماده‌سازی و بسته‌بندی، استعداد ژنتیکی یا فاسد شدن روغن دانه بر می‌گردد.
مصرف گوشت دودی
در موارد نادر، مصرف گوشت دودی هم می‌تواند علت تلخی دهان در طول روز باشد، البته گوشتی که به درستی دودی نشده باشد. اگر دود برای مدت زیادی روی گوشت بماند، منجر به ایجاد لایه‌ای ضخیم از روغن کرئوزوت روی آن می‌شود. این ماده طعم گوشت را تلخ می‌کند، دهان را سوزن‌سوزن می‌کند و باعث بدمزه شدن آن می‌شود.
درمان خانگی تلخی دهان
حالا که کاملا متوجه شدید علت تلخی دهان چیست، خوب است از روش‌های طبیعی و بی‌خطر برای برطرف کردن آن هم مطلع باشید. برای درمان خانگی تلخی دهان (اما همچنان اصولی و علمی) چندراه مختلف وجود دارد. این کارها به شما کمک می‌کنند تا این عارضه را بدون بروز حساسیت درمان کنید:
مسواک زدن با جوش شیرین
ماهیت قلیایی جوش شیرین می‌تواند به بازیابی PH دهان کمک کند. ویژگی‌های لایه‌برداری آن هم می‌تواند به از بین بردن رسوبات پلاک روی زبان و دندان کمک کند.
وقتی می‌خواهید مسواک بزنید، کمی جوش شیرین (نصف قاشق چای‌خوری) به خمیر دندان‌تان اضافه کنید. دندان‌ها و زبان‌تان را به مدت دو دقیقه خوب مسواک بزنید. اینکار را دوبار در روز انجام دهید. استفاده از نخ دندان هم فراموش نشود.
آنتی‌اسید بدون نسخه
وقتی بررسی می‌کردیم که علت تلخی دهان چیست، دیدیم که ممکن است رفلاکس و سوء هاضمه هم طعم بدی در دهان ایجاد کند.
در چنین مواردی می‌توانید از آنتی‌اسیدهای بدون نسخه استفاده کنید تا اسید اضافیِ معده خنثی شود.فراموش نکنید که این داروهای بدون نسخه باید طبق دستورالعمل‌شان مصرف شوند.
مرکبات
خوردن مرکبات تولید بزاق را تحریک می‌کند و طعم تلخ دهان را از بین می‌برد. همچنین می‌توانید از آب‌میوه‌هایی مانند پرتقال و نارنگی برای کمرنگ کردن طعم بد استفاده کنید. حتی می‌توانید کمی آبلیمو را با یک لیوان آب گرم ترکیب کنید و آن را بنوشید.
سرکه سیب
سرکه سیب اسیدی است. به بازیابی تعادل pH دهان کمک می‌کند و سلامت کلی دهان و دندان را ارتقا می‌دهد، البته اگر در استفاده از آن زیاده‌روی نکنید. این ماده همچنین تولید بزاق را تحریک می‌کند که به درمان این حالت کمک می‌کند.
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. کمی عسل هم به این ترکیب اضافه کنید. خوب محتویات لیوان را هم بزنید و آن را بنوشید (یکبار در روز کافی‌ست).
روغن نارگیل یا کنجد
این روغن‌ها به برداشتن پلاک کمک می‌کند و شدت برفک دهان، بوی بد دهان و التهاب لثه را (که ممکن است باعث ایجاد طعم بد در دهان شود) را کاهش می‌دهند.
اجرای این درمان خانگی تلخی دهان هم بسیار ساده است. برای بیشترین تاثیر، هرروز صبح یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل یا کنجد را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه داخل دهان خود بچرخانید. وقتی دهان‌تان را شستید مسواک بزنید.
غرغره آب نمک
نمک دارای خواص ضد عفونی‌کننده طبیعی‌ست و می‌تواند از تجمع باکتری‌های عفونی دهان جلوگیری کند. به همین خاطر شست‌وشوی منظم دهان با این محلول می‌تواند به از بین بردن طعم و حتی بوی بد در دهان کمک کند.
یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنی، و یکی دو دقیقه آن را در دهان‌تان بچرخانید. اینکار را می‌توانید ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید.
آب آلوئه ورا
آب این گیاه ضد میکروب و ضد التهاب است. در نتیجه عفونت‌های دهان را تسکین می‌دهد و طعم و بوی بدِ ه همراه با این مشکلات را برطرف می‌کند.
برای بهره بردن از این درمان خانگی تلخی دهان، دوبار در روز یک قاشق چای‌خوری آب آلوئه ورای تازه را به مدت ۵ دقیقه در دهان خود بچرخانید. می‌توانید نصف فنجان از آب‌میوه‌های موجود در بازار را هم بنوشید که تاثیر کمتری دارند.
زردچوبه
زردچوبه حاوی کورکومین است؛ یک ضد باکتری قوی که تمام باکتری‌های بد دهان را از بین می‌برد، سلامت دهان را ارتقا می‌دهد و تلخی آن را از بین می‌برد.
نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه را با چندقطره آبلیمو ترکیب کنید. خمیری که به دست می‌آید را به زبان و داخل دهان‌تان بمالید. چنددقیقه بعد دهان خود را با آب ولرم بشویید. این کار را یکبار در روز به مدت حدود دو هفته انجام دهید تا تاثیر آن را ببینید.
چای سبز
چای سبز در کنار بهبود سلامت عمومی دهان و دندان، می‌تواند به از بین بردن طعم بد و بوی بد دهان کمک کند و درمانی عالی برای عفونت‌های آن هم محسوب می‌شود.
برای علت تلخی دهان در طول روز یک قاشق چای‌خوری چای سبز را در یک فنجان آب جوش دم کنید. سپس آن را صاف کنید و اجازه دهید خنک شود. کمی عسل به چای اضافه کنید و بلافاصله آن را بنوشید. روزانه حداقل دوبار چای سبز بنوشید تا از تمام فواید آن بهره‌مند شوید.
دارچین
برای درمان خانگی تلخی دهان ار دارچین هم می‌توانید استفاده کنید. نصف قاشق غذاخوری پودر دارچین و آب نصف لیمو را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. از این محلول برای شست‌وشوی دهان‌تان استفاده کنید (دو تا سه‌بار در روز کافی‌ست). به جای پودر دارچین می‌توانید از یک یا دو قطره اسانس آن هم استفاده کنید.
درمان تلخی دهان در طب سنتی
در طب سنتی، مهمترین علت تلخی دهان رفلاکس معده و غلبه صفرا (ریخته شدن صفرا در معده) در نظر گرفته می‌شود.
توصیه‌های این طب برای بهبود رفلاکس عبارت‌اند از:
- پرهیز از خوردن غذاهای خمیری
- پرهیز از نوشیدن آب و دوغ با وعده‌های غذایی اصلی
- پرهیز از خوردن ماست، ترشی و سالاد شیراز با غذا
- زیاده‌روی نکردن در خوردن غذاهای چرب و شیرین
و برای رفع علت تلخی دهان در اثر غلبه صفرا، طب سنتی چنین توصیه‌هایی دارد:
- حجامت پشت گوش و حجامت عام
- مصرف مواد غذایی کاهنده صفرا مانند آب زرشک، شربت سکنجبین، آلو، آلبالو و تمر هندی
- مصرف رب بِه
- مصرف شربت انار یا یک قاشق چای‌خوری رب انار ترش و شیرین بعد از هروعده غذا، حتی مصرف خود انار در حد اعتدلا هم توصیه می‌شود
- مصرف سیب، آب سیب یا رب سیب
- نوشیدن شربتی از رب انار و آب غوره با عسل
پیشگیری از تلخی دهان
روش‌های پیشگیری از تلخی دهان بسیار ساده‌اند و بیشتر به نکات سبک زندگی سالم می‌مانند، برای مثال:
- مایعاتِ فراوان بنوشید و آدامس‌های بدون قند بجوید تا به افزایش تولید بزاق، کاهش اسید معده، پاکسازی سموم از دهان و رفع علت تلخی دهان کمک کنید.
- بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. به مدت دو دقیقه دوبار در روز به آرامی مسواک بزنید، و روزانه از نخ دندان و دهانشویه استفاده کنید. هر شش ماه یکبار هم برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
- از مسواک زبان، مسواک زبان پاک‌کن یا مسواک زبان‌شوی استفاده کنید. با مسواک معمولی هم می‌توان زبان را شست، اما این ابزار به طور اختصاصی برای اینکار طراحی شده است و کاربرد صحیح آن بهتر به پیشگیری از تلخی دهان کمک می‌کند.
- با حفظ وزن متوسط، پرهیز از غذاهای تند یا چرب یا پر از مواد نگهدارنده، عدم استعمال دخانیات، محدود کردن الکل و خوردن وعده‌های غذایی کوچک و مکرر به جای وعده‌های بزرگ، احتمال رفلاکس اسید معده را کاهش دهید.
- غذا را کاملا بجوید و به آرامی بخورید تا دچار سوء هاضمه نشوید. پس از میل کردن هروعده غذایی هم چندبرگ نعنا بجوید تا بیشتر به پیشگیری از تلخی دهان کمک کنید.
- اگر متوجه شدید یکی داروهایی که مصرف می‌کنید علت تلخی دهان شماست، از پزشک‌تان بخواهید که داروهای شما را تغییر دهد.
رفع دلیل تلخی دهان توسط متخصص
درمان طولانی‌مدت و تخصصیِ علت تلخی دهان در صبح و در طول روز به این دارد که بستگی چه چیزی باعث می‌شود طعم تلخ را تجربه کنید. پزشک ابتدا از شما درباره علائم‌تان می‌پرسد، سابقه پزشکی و داروهایی که مصرف می‌کنید را بررسی می‌کند، و سپس یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد.
همچنین، احتمال دارد پزشک برای اینکه دقیقا متوجه شود علت تلخی دهان چیست، انجام آزمایش‌هایی مانند دیابت را تجویز کند.
درمان این مشکل هم به شرایط زمینه‌ای یا دلیل دیگری منجر به این اختلال می‌شود بستگی دارد، مثلا:
- اگر رفلاکس اسید باعث طعم تلخ شود، پزشک ممکن است داروهای ضد اسید بدون نسخه یا نسخه‌ای را توصیه کند.
- اگر مشکل دیابت نوع ۲ باشد، پزشک ممکن است دارویی مانند متفورمین (گلوکوفاژ) را تجویز کند. متفورمین میزان قند (گلوکز) تولید شده در کبد را کاهش می‌دهد.
- اگر مشکل کمبود زینک (به هردلیلی) باشد، مکمل زینک برای فرد تجویز می‌شود.
- اگر مشخص شود که داروهای خاصی که مصرف می‌کنید علت تلخی دهان هستند، پزشک شما ممکن است چیزی متفاوت را تجویز کند.
پزشک‌های عمومی همچنین ممکن است شما را به چنین متخصصانی ارجاع دهد:
- دندانپزشک، اگر مشکوک باشد که علت تلخی دهان در طول روز به مشکلات دهانی و دندانی مرتبط است.
- روماتولوژیست، اگر احتمال ابتلا به سندرم شوگرن وجود داشته باشد.
- متخصص غدد، اگر طعم تلخ با بیماری‌ای مانند دیابت همراه باشد.
سخن پایانی
امیدواریم با مطالعه این مطلب متوجه شده باشید علت تلخی دهان چیست. این عارضه، حتی وقتی چیز تلخی نمی‌خورید یا نمی‌نوشید، مشکلی نسبتا رایج است و بیشتر علل آن به سادگی قابل درمان هستند. اگر روش‌های خانگی نتوانستند مشکل را برطرف کنند، بهتر است هرچه سریع‌تر از یک متخصص کمک بگیرید.
وقتی شما و پزشک‌تان تشخیص دادید که تلخی دهان نشانه چیست و درمان را شروع کردید، جوانه‌های چشایی شما باید به حالت عادی برگردند و اثرات طولانی مدتی ندارند.
چنانچه متوجه شده‌اید تلخی دهان نشانه چیست و این عارضه به مشکلات دهانی و دندانی ارتباط داشت، همین حالا می‌توانید از طریق سایت برای رزرو وقت معاینه توسط دکتر خدیوی متخصص ارتودنسی اقدام کنید.
