یکی از بیمارهای شایع دهان و دندان، آفت دهان است که در آن ضایعهای دردناک در بخشهای داخلی دهان مانند زبان، مخاط دهان یا لثه ایجاد میشود. درمان آفت دهان به روشهای مختلفی انجام میشود و میتوانند تا حدودی درد آن را کاهش داده و به بهبود آن کمک کند.
آفت دهان به دلایل مختلفی اتفاق میافتد اما بیشترین دلیل آن منشأ ارثی است. گاهی اوقات نیز به دلیل حساسیت به ماده غذایی خاصی در فرد بروز میکند. در ادامه به بررسی کامل افت دهان و روشهای درمانی مختلف برای درمان سریع آفت دهان میپردازیم.
آفت دهان چیست؟
به زخم کوچک و سفید یا خاکستری رنگی که درون دهان ایجاد میشود، آفت دهان میگویند. معمولا اطراف این زخم قرمز رنگ است و باعث ایجاد درد و ناراحتی در فرد میشود. آفتها واگیردار نیستند و معمولا تا یک هفته به صورت خود به خود درمان میشوند.
آفتها میتوانند به صورت تکی یا دستهای ایجاد شوند. برخی از آفتهای که معمولا نادرتر هستند، به صورت بزرگتر و با درد شدیدتر ایجاد میشوند. درمان این آفتها ممکن است بیش از چند هفته زمان ببرد.
دلایل و علت آفت دهان
همانطور که گفته شد مهمترین علت آفت دهان، ارثی است. اما دلایل دیگری نیز وجود دارد که ممکن است باعث ایجاد این زخم دهان شوند. علت آفت دهان در ادامه ذکر شده است:
- افرادی که دارای ضعف سیستم ایمنی هستند، بیشتر دچار افت دهان میشوند.
- استرس بیش از حد باعث ایجاد آفت دهان میشود.
- برخی حساسیتهای غذایی در افراد میتواند به ایجاد آفت دهان منجر شود.
- رژیمهای غذایی نادرست نیز در ایجاد آفت موثر هستند.
۱۳ درمان خانگی آفت دهان
اگر با این مشکل روبرو شدید میتوانید به کمک روشهای ساده و درمانهای خانگی تا حد زیادی به بهبودی سریعتر و کاهش درد افت کمک کنید. در ادامه با ترفند های درمان سه سوته آفت دهان در خانه با ما همراه باشید.
۱. اجتناب از خوردن برخی غذاها
برخی از غذاها مانند غذاهای تند، اسیدی و نمکی باعث تحریک آفت میشوند. علاوه بر آن روند بهبودی را با مشکل روبرو کرده و درد شدیدی نیز در افتها ایجاد میشود. برخی از نوشیدنیهای داغ یا حتی غذاهایی که نسبتا خشک یا تیز باشند نیز باعث ایجاد درد در افت میشوند.
۲. درمان سریع آفت دهان با آب نمک
استفاده از آب نمک یا محلولهای نمکی به درمان آفت زبان و دهان بسیار کمک میکنند. استفاده از آب نمک باعث افزایش غلظت سدیم کلرید شده و بهبود آبسه دندان و هر نوع زخمی در دهان کمک میکند. کافی است محلول آب نمک را آماده کرده و به مدت سی ثانیه درون دهان غرغره کنید.
۳. مسواک زدن
مسواک زدن و مراقبت کردن از بافت درون دهان باعث میشود، زخمها و افتها به سرعت بهبود یابند. از مسواک کاملا نرم استفاده کنید تا آسیبی به بافت دهان وارد نشده و با دوری دندانها و بافت دهان از عفونت و بیماری های لثه، زخمها به سرعت درمان شوند.
۴. ماست پروبیوتیک
یکی دیگر از راههای درمان آفت دهان، مصرف ماست است. ماستهای پروبیوتیک که کیفیت بالایی داشته باشند، میتوانند باعث بهبود آفت دهان شوند. پروبیوتیک خاصیتهای زیادی داشته و به صورت یک صافی اجازه حضور باکتریهای مضر را درون دهان نمیدهد. به این صورت زخم دهان شما آرام شده و به با سرعت بیشتری بهبود مییابد. نرمی و خنک بودن ماست نیز به کاهش درد آفت کمک میکند.
۵. درمان آفت زبان با چای سیاه
یکی از بهترین و سادهترین روشهای درمان خانگی آفت دهان، استفاده از چای سیاه است. میتوانید چای دم کنید و پس از خنک شدن درون دهان خود غرغره کنید. علاوه بر آن استفاده از چای کیسهای نیز بسیار مفید است.
۶. عسل
عسل دارای خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی است و میتواند برای درمان آفت دهان در خانه مورد استفاده قرار گیرد. میتوانید مقداری عسل را مستقیماً روی زخم بمالید و بگذارید چند دقیقه بماند. این کار به تسکین درد و تسریع بهبودی کمک میکند.
۷. رب انار
رب انار دارای خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی است؛ به همین خاطر میتوانید از رب انار به عنوان یک معجون برای شستشوی دهان استفاده کنید یا آن را مستقیماً روی زخمها بمالید.
۸. جوش شیرین
جوش شیرین میتواند pH دهان را متعادل کرده و به کاهش درد کمک کند؛ به همین خاطر به عنوان درمان خانگی آفت دهان مورد استفاده قرار میگیرد. یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با مقداری آب مخلوط کنید تا خمیری به دست آید و آن را روی زخمها بمالید.
۹. ژل آلوئهورا
آلوئهورا دارای خواص ضدالتهابی و تسکیندهنده است. میتوانید ژل آلوئهورا را از برگ گیاه استخراج کرده و مستقیماً روی زخم بمالید.
۱۰. سرکه سیب
سرکه سیب خاصیت ضدعفونیکننده دارد و از زمانهای قدیم تاکنون به عنوان درمان افت دهان شناخته میشود. میتوانید یک قاشق چایخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کرده و به عنوان دهانشویه استفاده کنید.
۱۱. روغن نارگیل
اگر همچنان برایتان سوال شده که برای آفت دهان چی خوبه، روغن نارگیل خالص و طبیعی را پیشنهاد میدهیم. روغن نارگیل دارای خواص ضدباکتریایی است و شما میتوانید مقداری از آن را روی زخمها بمالید یا از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید.
۱۲. شیر منیزی
یکی دیگر از روشهای درمان آفت زبان، استفاده از شیر منیزی یا منیزیم هیدروکسید است. شیر منیزی میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. میتوانید مقداری شیر منیزی را روی زخمها بمالید یا آن را به عنوان دهانشویه استفاده کنید.
۱۳. استفاده از یخ
یخ میتواند با خنک کردن فضای دهان از درد و سوزش زخم بسیار کم کند. به این صورت میتوانید پس از کمپرس یخ تا مدت زمانی از درد و سوزش دور شده و به راحتی غذا و نوشیدنیهای مناسب را مصرف کنید.
درمان های دارویی مناسب برای آفت دهان
در صورتی که از روشهای درمان خانگی آفت دهان نتیجهای نگرفتید، میتوانید روشهای دارویی را امتحان کنید. درمانهای دارویی به کاهش درد، التهاب و تسریع بهبودی زخمها کمک میکنند. در زیر به برخی از داروهای رایج که معمولاً برای درمان سریع آفت دهان استفاده میشوند، اشاره خواهیم کرد:
- دهانشویههای ضدعفونیکننده: مانند کلرهگزیدین (چلیدون) که میتواند به کاهش عفونت و التهاب کمک کند.
- کورتیکواستروئیدها: داروهایی مانند بتامتازون یا تریامسینولون که به صورت موضعی استفاده میشوند و التهاب و درد را کاهش میدهند.
- مسکنهای موضعی: مانند بنزوکائین که به تسکین درد کمک میکند. این داروها معمولاً به صورت ژل یا پماد موجود هستند.
- داروهای ضدویروسی: در موارد خاصی که آفتها ناشی از عفونت ویروسی باشند، ممکن است داروهای ضدویروسی مانند آسیکلوویر تجویز شود.
- آنتیهیستامینها: برخی از آنتیهیستامینها ممکن است به کاهش خارش و ناراحتی کمک کنند.
- مکملهای ویتامینی: در صورت کمبود ویتامین B12، فولات یا آهن که عوامل اصلی ایجاد آفت دهانی هستند، پزشک ممکن است مکملهای ویتامینی تجویز کند.
- پمادهای تسکیندهنده: مانند پمادهای حاوی آلوئهورا یا دیگر ترکیبات طبیعی که میتوانند به تسکین زخمها کمک کنند.
- ژل آفتین: این ژل محصولی گیاهی است که در زمان بسیار کم و تنها با یک بار استفاده به درمان آفت کمک میکند. پس از استفاده درد و سوزش آفت از بین رفته و اثر آن در دهان بهبود مییابد. مقداری از ژل را بر روی گوش پاک کن ریخته و سپس به آرامی بر روی آفت فشار دهید. پس از ۲۰ ثانیه، دهان خود را با آب زیاد شستشو دهید.
قبل از استفاده از هر دارویی، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا بهترین گزینه برای شرایط خاص شما انتخاب شود.
مکمل های مفید برای درمان آفت
علاوه بر موارد گفته شده برخی از داروها نیز در بهبود سریع افت دهان بسیار موثر هستند.
مصرف مکمل زینک
گاهی اوقات کمبود روی در بدن فرد باعث ایجاد آفت زبان میشود. البته برای مصرف طولانی مدت زینک بهتر است با پزشک مشورت کنید. افرادی که روزانه مکمل حاوی ۱۵۰ میلی گرم روی مصرف میکنند تا ۵۰ درصد احتمال بروز افت در آنها کاهش مییابد. مصرف روی میتواند تأثیر زیادی در بهبودی افت نیز داشته باشد.
ویتامین E
استفاده از ویتامین ای در بهبود افت موثر است. کپسول ویتامین را باز کرده و مایع درون آن را بر روی افت بریزید. این روغن مانند پوششی سطح زخم را پوشانده و از عفونت کردن زخم جلوگیری میکند. به این صورت زخم روند بهبود را زودتر طی کرده و از بین میرود.
مکملهای ویتامین B12
این مکملها به افزایش سطح ویتامین B12 در بدن کمک میکنند و از این طریق، به بهبود زخمهای آفتی ناشی از کمبود این ویتامین کمک خواهند کرد. در موارد شدید کمبود ویتامین B12، پزشک ممکن است برای درمان آفت زبان و دهان، تزریق این ویتامین را تجویز کند.
مکملهای فولیک اسید
اگر میپرسید برای آفت دهان چه بخوریم، یکی از جالبترین پاسخها به شما، مصرف مکملهای فولیک اسید خواهد بود. این مکملها میتوانند به بهبود زخمها کمک کنند، به ویژه اگر کمبود فولیک اسید عامل ایجاد آفتها باشد.
برای آفت دهان چه بخوریم؟
برای کمک به بهبود آفتهای دهان، انتخاب خوراکیهای مناسب میتواند مؤثر باشد. خوراکیهایی که میتوانند به درمان سریع آفت دهان، کاهش التهاب و تسکین درد کمک کنند، باید از ویژگیهای زیر برخوردار باشند:
- نرم و ملایم: خوراکیها باید نرم باشند تا به زخمها آسیب نرسانند.
- غنی از ویتامینها و مواد معدنی: مواد غذایی باید شامل ویتامینهای ضروری مانند B12، فولیک اسید و زینک باشند که به بهبود زخم کمک میکنند.
- کم تحریککننده: از مصرف خوراکیهای تند، اسیدی یا شور پرهیز کنید؛ زیرا این مواد میتوانند زخمها را تحریک کنند.
- آبدار: غذاهای آبدار میتوانند بلع را آسانتر کرده و از خشکی دهان جلوگیری کنند.
برای مثال، شما میتوانید برای درمان آفت دهان خود، خوراکیهایی مثل ماست، پوره سیبزمینی، موز، سوپهای رقیق و آبمیوههای طبیعی را در رژیم غذایی روزانهتان بگنجانید.
پیشگیری از ایجاد آفت در دهان
بهترین راه درمان آفت دهان، پیشگیری از ایجاد آن است. نکته مهم این است که این آفتها به دلیل واکنشهای سیستم ایمنی بدن اتفاق میافتند و در بیشتر مواقع قابل پیشگیری نیستند. اما گاهی اوقات با رعایت برخی از نکات میتوان خطر ابتلا به آنها کاهش داد. برخی از روشهای موثر در پیشگیری در ادامه ذکر شدهاند.
- رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان و استفاده منظم از مسواک و نخ دندان میتواند تا حد زیادی از بروز افت جلوگیری کند.
- استفاده از روشهای مدیتیشن و ورزشهای هوازی و کاهش استرس و اضطراب تأثیر زیادی در جلوگیری از ایجاد افت دارد.
- بهتر است از شرایط بدنی خود آگاهی داشته و از غذاهایی که به آنها حساسیت دارید دوری کنید. میتوانید پس از یکبار استفاده لیست این غذاها را یادداشت کنید و از آنها استفاده نکنید.
- یکی از سوالاتی که معمولا افراد در این زمینه با آن روبرو میشوند، این است که برای آفت دهان چه بخوریم؟ مصرف غذاهایی مانند نخود، جگر، اسفناج، عدس، کشمش و … میتواند باعث افزایش میزان آهن بدن شما شود. علاوه بر آن غذاهای حاوی ویتامین ب مانند تخم مرغ، لبنیات، گوشت، مغزها، دانهها و … در جلوگیری از افت بسیار موثر و مفید هستند.
برای درمان آفت نیازی به مراجعه به پزشک وجود ندارد و معمولا پس از گذشت دوره یک تا دو هفتهای درمان میشوند. اما در صورتی که آفتها بیش از حد زیاد شده و پس از حدود سه هفته همچنان از بین نرفتند، میتوانید به پزشک مراجعه کنید. زیرا در این صورت مشکلاتی در بلع غذا ایجاد میکنند و میتوانند بسیار آزاردهنده باشند.
سوالات متداول
در این بخش به سوالات پرتکرار شما در مورد درمان سریع آفت دهان پاسخ میدهیم.
بهترین دارو برای درمان فوری آفت دهان چیست؟
دهان شویهها، کورتیکواستروئیدها، بنزوکائین، آنتی هیستامین، پمادهای تسکین دهنده و مکملهای ویتامینی داروهای خوبی برای درمان آفت دهان هستند.
آیا میتوان آفت دهان را با شربت دیفن هیدرامین درمان کرد؟
بله؛ شما میتوانید شربت دیفن هیدرامین را در دهان چرخانده و بعد بیرون بریزید.
طول درمان آفت دهان چقدر است؟
معمولا آفت دهان بعد از یک الی دو هفته درمان میشود. اگر بیشتر از این زمان طول کشید، لازم است که به پزشک مراجعه کنید.
درمان آفت دهان از چالشهایی است که افراد زیادی در طول روز با آن روبرو میشوند. آفت زبان و دهان به علتهای مختلفی ایجاد میشود و معمولا به مرور زمان و بدون هیچ درمان جانبی بین یک تا دو هفته از بین میرود. اگر آفت دهان شما بسیار آزاردهنده باشد و در این مدت مزان از بین نرود میتوانید به پزشک مراجعه کنید.
اگر سوالات بیشتری در مورد درمان سریع آفت دهان دارید، حتما برای ما کامنت بگذارید، متخصصین ما در مطب دکتر خدیوی در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.
و مربای آلبالو بسیار موثر است
و رب انار هم عالی
هست
باسلام. من مرتب افت میزنم از دارو استفاده میکنم ولی تا 2 هفته یا بیشتر طول میکشه ک از بین بره. در بسیار شدیدی داره. دیگه عاجز شدم نمیدونم چکار کنم. افتین زل هم ک استفاده میکنم بدتر میشه 😔😔
هیچ داکتر این مرض را تداوی نتوانست درمان کنید من ۴۲سال دارم در طول ۸بار الی ده بار به مرض گرفتار هستم حالا من همیشه از کپسول های امپیکلاس دو پوشه استفاده می کنیم فقط همیشه بعد از خوردن غذا دهانم را آب کش میکنیم یعنی ضد عفوني میکنیم
سلام من دو هفته ای میشه دهانم زیرزبونم آفت زده است خیلی خیلی بزرگ تر شده درد خیلی زیادی رو تحمل میکنم پماد موضعی آفتین ژل گرفتم زدم خوب نشده بدتر هم شده کمکم کنید ممنون میشم
شربت دیفن هیدرامین رو با آب قاطی کنید و به مدت چند دقیقه قرقره کنید داخل دهان
دختر من اینطوری شده بود دکتر بهش آنتیبیوتیک داد
اگه تحمل بالایی داری یکم نمک بریز روش 20ثانیه میسوزه بعدش کلا روش بستع میشه..اب روی اتشه
بهش نمک بزن
قطره میرتکس رو امتحان کنید
رب انار خیلی به سرعت آفت دهان رو بهبود میبخشد
سلام من بیش از بیست ساله پشت سر هم آفت میزدم تا اینکه جدیدا محققان به این نتیجه رسیدن که کمبود ویتامین ب۱۲ و اسید فولیک باعثش میشه نه بهداشت دهان چون واقعا من بهداشت دهانم رو حفظ میکردم باز آفت میزد فقط خواستین ب۱۲ مصرف کنید از نوع زیر زبانی بگیرید و روزی یک یا دوبار بعد از غذا مصرف کنید دیگه آفت نمیزنید؛همه روش ها رو امتحان کردم این هشدار و علائم کمبود این ویتامینه
باسلام عرض ادب من سال ۵بار آفت میزم
با آفتین ژل خوب میشه
مخوام بدونم علتش چی ممنون میشم بگید
۱۰ عدد کپسول تتراسایکلین رو با شربت دیفن هیدرامین خوب مخلوط کن توی دهن بچرخون و بیرون بریز اصلا نخوری ها معده رو سوراخ میکنه آب رو آتیشه
سعی کنید گرایشات مثل خربزه آجیل انگور ادویه مصرف نکنید
بیشتر ماست وکاسنی مصرف کنید
با آب نمک دهان را شستشو دهید
چیزهایی که طبع خکنک دارن بخورین مثل خیار آلو و….
هیچ دارو یا محلولی نمیتونه زودتر نتیجه بده باید وقتشو بگذرونه من خودم زیاد دهنم آفت میزنه از هر روشی استفاده کردم ، از روش های خانگی بگیر تا انواع دارو و ژل و پماد ، باید قلقشو پیدا کنی
من خودم آب انارو مثل دهانشویع استفاده میکنم طی سه روز خوب میشه ، گاهی وقتا بر اثر استرسه گاهی وقتا بر اثر ضعف بدن و کمبود ویتامین
ولی بهترین راه حل برای اینکه به آفت مبتلا نشید اینه که مسواک بزنید ، میکروب های داخل دهان باعث میشه لثه عفونت کنه و زخم بزنه