یکی از عوارض رفلاکس اسید معده تاثیر بر سلامت دندان‌ها است. اسید معده یا شیره گوارشی یک ماده اسیدی قوی است که در صورت تماس با دندان می‌تواند مینای دندان را نرم کرده و باعث فرسایش و پوسیدگی آن شود. این در حالی است که اغلب افراد مبتلا به رفلاکس، از تاثیر اسید معده بر دندان اطلاعی ندارند.
در این مقاله قصد داریم تاثیر رفلاکس معده بر دندان را بررسی کرده و راه‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان بر اثر رفلاکس معده را شرح دهیم. در ادامه با ما همراه باشید.
تاثیر اسید معده بر دندان چیست؟
رفلاکس اسید معده (GERD) یک مشکل رایج گوارشی است که باعث میشود بخشی از محتویات معده به همراه شیره گوارش به سمت مری برگردد. گاهی مقدار زیادی از اسید برگشتی به مری، وارد گلو و دهان میشود که می‌تواند سلامت دندان‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. مهمترین مضرات رفلاکس اسید معده برای دهان و دندان‌ها شامل موارد زیر است:
- افزایش خطر پوسیدگی دندان اصلی‌ترین اثر مخرب اسید معده بر دندان‌ها است.
- تحلیل و فرسودگی مینای دندان
- افزایش حساسیت دندان‌ها به گرما، سرما و شیرینی
- ایجاد بستر مناسب برای رشد و تکثیر باکتری‌های مضر دهان
- ایجاد بوی بد دهان (در مورد علت بوی بد دهان بیشتر بدانید.)
- افزایش ریسک ابتلا به عفونت و بیماری لثه
- زرد شدن و تغییر رنگ دندان‌ها
- کاهش بزاق و افزایش مشکل خشکی دهان
۸ راه جلوگیری پوسیدگی دندان بر اثر اسید معده
برای کاهش تاثیر اسید معده بر دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان در افراد مبتلا به رفلاکس معده راهکارهای زیر را می‌توان به کار برد.
۱. درمان مشکل رفلاکس اسید معده
بهترین راه کنترل تاثیر اسید معده بر دندان، مراجعه به پزشک برای یافت علت مشکل رفلاکس اسید و کنترل و درمان آن است. پزشک به منظور کاهش ترشح اسید معده و کنترل میزان اسیدیته شیره گوارش برای شما داروهایی مانند امپرازول، پنتوپرازول و … تجویز می‌کند. این داروها احتمال برگشت اسید معده به مری و دهان را کاهش داده و دندان‌ها را از پوسیدگی ناشی از اسید نجات می‌دهند.
۲. اصلاح سبک زندگی
به منظور کنترل برگشت اسید معده به دهان، غیر از مصرف دارو، شما باید تغییراتی در سبک زندگی خود انجام داده و سالم‌تر زندگی کنید. راهکارهای زیر به شما کمک می‌کند سلامت دستگاه گوارش خود را حفظ کرده و تاثیر اسید معده بر دندان را کنترل نمایید:
- به جای مصرف سه وعده غذای پر حجم و سنگین، چندین وعده سبک داشته باشید.
- مصرف فست فود‌ها و غذاهای پر چرب را متوقف کنید.
- از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مانند نوشابه، مرکبات و سس‌ها اجتناب کنید.
- وزن خود را حد متعا‌ل برسانید. شاید لازم باشد کمی لاغر شوید.
- چند ساعت قبل از خواب، غذا و نوشیدنی نخورید.
- از خوردن غذاهای پر ادویه اجتناب کنید.
- بلافاصله بعد از غذا خوردن دراز نکشید.
- نوشیدن مشروبات الکلی، کشیدن سیگار و سایر دخانیات را ترک کنید.
۳. شستشوی دهان بعد از هر وعده غذایی
اگر رفلاکس معده مزمن دارید، برای خنثی کردن اسیدی که وارد دهان میشود از محلول آب و جوش شیرین کمک بگیرید. جوش شیرین یک ماده قلیایی است که اثر مخرب اسید را خنثی کرده و از پوسیدگی دندان‌ها و آسیب به بافت نرم دهان پیشگیری می‌کند. کافی است مقداری جوش شیرین را در آب حل کرده و دهان خود را با این محلول شستشو دهید.
برای خنثی کردن مقدار بیشتری از اسید معده، مقداری از این محلول را بنوشید، قرص آنتی اسید مصرف کنید، سیب یا مقداری شیر بخورید. این اقدامات به کاهش سوزش معده و ناراحتی رفلاکس کمک می‌کند. درمان‌های خانگی برای کاهش کنترل اسید معده را با مشورت پزشک انجام دهید.
۴. رعایت بهداشت دهان و دندان
دیگر راه جلوگیری پوسیدگی دندان از اسید معده، توجه به بهداشت دهان و دندان‌ها است. حداقل روزی دو بار مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا مطمئن شوید تمامی پلاک و باکتری‌های روی دندان پاک شده است. فراموش نکنید فعالیت باکتری‌های مضر در دهان تاثیر اسید معده بر دندان را تشدید می‌کند.
البته هرگز نباید بلافاصله بعد از رفلاکس مسواک بزنید. زیرا این کار موجب سایش بیشتر مینای دندان خواهد شد. مسواک زدن را به حداقل ۱۵ دقیقه بعد از بازگشت اسید معده موکول کنید تا کمترین آسیب به مینای دندان‌های شما وارد شود.
۵. استفاده از خمیر دندان مناسب
در صورتی که مشکل برگشت اسید معده دارید در انتخاب خمیردندان بیشتر دقت کنید. برای کاهش تاثیر رفلاکس معده بر دندان بهتر است از خمیر دندان و دهانشویه حاوی فلوراید و مخصوص دندان‌های حساس استفاده نمایید که موجب تقویت مینای دندان و حفاظت بیشتر از سلامت دندان‌ها میشود.
۶. جویدن آدامس بدون قند
یکی دیگر از راه‌های کاهش تاثیر اسید معده بر دندان، جویدن آدامس بدون قند است. این کار می‌تواند میزان اسید موجود در دهان را کاهش دهد تا مینای دندان آسیب نبیند. آدامس جویدن باعث ترشح بزاق بیشتر شده و علت خشکی دهان که یکی از دلایل پوسیدگی دندان است را برطرف می‌کند.
۷. مراجعه منظم به دندانپزشک
گاهی فرد تاثیر اسید معده بر دندان را زمانی متوجه میشود که دندان کاملا پوسیده شده است. به طوری که دندان قابل ترمیم نبوده و باید آن را کشید. اگر می‌خواهید این اتفاق برای شما پیش نیاید، به صورت منظم و حداقل هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه نمایید.
با انجام چکاپ دندانپزشک می‌تواند آسیب دندانی ناشی از اسید معده را در مراحل اولیه تشخیص داده و در زمان مناسب اقدامات درمانی و ترمیمی لازم را برای شما انجام دهد. به این ترتیب با صرف هزینه اندک سلامت دندان‌هایتان حفظ میشود.
۸. استفاده از تکنیک‌های دندانپزشکی
در برخی موارد دندانپزشک برای کاهش تاثیر رفلاکس معده بر دندان‌ها، لایه محافظی را روی آنها قرار می‌دهد. این پوشش، از تماس مستقیم اسید معده با دندان‌ها جلوگیری کرده و آنها را سالم نگه می‌دارد.
سوالات متداول
در ادامه به مهم ترین سوالات شما در مورد تاثیر اسید معده بر دندان می‌پردازیم.
آیا اسید معده باعث خرابی دندان میشود؟
یکی از مهمترین اثرات منفی اسید معده بر دندان‌ها، افزایش پوسیدگی دندان است. اسید معده لایه محافظ دندان را فرسوده و تخریب کرده و به شدت باعث پوسیدگی آن میشود.
آیا پوسیدگی دندان موجب رفلاکس معده میشود؟
پوسیدگی دندان به طور مستقیم موجب رفلاکس اسید معده نمی‌شود. اما با ایجاد عفونت و التهاب در دهان و تاثیری که بر نحوه غذا خوردن فرد می‌گذارد، می‌تواند سلامت عمومی بدن و سیستم گوارش را تحت تاثیر قرار داده و باعث تشدید رفلاکس معده شود.
همچنین عوارض جانبی مصرف داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت دندان، به طور غیر مستقیم موجب افزایش مشکل برگشت اسید معده خواهد شد.
همانطور که متوجه شدید رفلاکس یا برگشت اسید معده به محیط دهان برای سلامتی دندان‌ها بسیار مضر است و موجب پوسیدگی و تخریب آنها میشود. با این حال شما می‌توانید با انجام اقداماتی مانند درمان رفلاکس، رعایت بهداشت دهان و دندان، شستشوی دهان، مراجعه منظم به دندانپزشک، تاثیر اسید معده بر دندان را تا حد زیادی کاهش داده و از پوسیدگی دندان‌های خود جلوگیری کنید.
برای انجام چکاپ‌های منظم و ترمیم پوسیدگی دندان ناشی از برگشت اسید معده با مطلب دکتر علیرضا خدیوی تماس بگیرید.
