مسواک زدن به صورت اصولی و صحیح، مهارتی است که همه ما باید یاد بگیریم. درواقع اگر می‌خواهیم که مسواک زدن دندان‌ها بیشترین و بهترین اثرگذاری را به دنبال داشته باشد، باید با روش صحیح مسواک زدن آشنایی داشته باشیم و این کار را انجام دهیم.
برای این کار شما لازم است که نکات مهم حین مسواک زدن را به صورت کامل رعایت کنید. با این راهکار می‌توانید دندان‌های خود را از وارد شدن آسیب‌های مختلف تا حد زیادی به دور نگهدارید. در ادامه با ما همراه باشید تا مهم‌ترین نکات موجود در این زمینه را معرفی کنیم.
نکات مهم در انتخاب بهترین مسواک
برای اینکه با نحوه صحیح مسواک زدن آشنا شده و بتوانیم این کار را به بهترین نحو ممکن انجام دهیم، باید به یک مسواک خوب و باکیفیت دسترسی داشته باشیم. در واقع باید بگوییم که اولین قدم در این زمینه، تهیه یک مسواک مناسب و باکیفیت است. بدیهی است که انتخاب مسواک تأثیر بسیار زیادی داشته و می‌تواند کمک ویژه‌ای بکند. در این قسمت چند نمونه از مهم‌ترین نکات برای انتخاب بهترین مسواک را موردبررسی قرار می‌دهیم.
مسواک دستی یا برقی
در ابتدا باید مشخص کنید که هدف شما خرید مسواک برقی یا دستی است. اگر به صورت دو بار در روز مسواک می‌زنید و هیچ‌گونه محدودیت حرکتی در این زمینه ندارید، فرقی نمی‌کند که کدام مدل را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که هرکدام از این محصولات ویژگی‌ها و قابلیت‌های مخصوص به خود را دارند. مسواک‌های برقی قیمت بالاتر اما قابلیت‌های بیشتری دارند که شما می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید. بعد از اینکه تصمیم خود را برای خرید نوع مسواک گرفتید، باید به سراغ بررسی سایر نکات در این زمینه بروید.
توجه به پرزهای مسواک
یکی از اصلی‌ترین بخش‌های مسواک که باید به این توجه ویژه‌ای داشته باشید، پرزهای مسواک است. پرزهای مسواک در دو دسته طبیعی و نایلونی ساخته می‌شوند که ساختار و جنس آن‌ها به صورت کلی با یکدیگر تفاوت دارند. پرزهای طبیعی ساختار نرم‌تری دارند، اما بر اساس تحقیقات انجام شده در این زمینه، باید ادعا کنیم که استفاده از مسواک با پرزهای نایلونی، انتخاب مناسب‌تری در این زمینه است.
اندازه و ساختار
دیگر نکته‌ای که در این زمینه اهمیت ویژه‌ای داشته و می‌تواند بر روی روش صحیح مسواک زدن هم تأثیرگذار باشد، اندازه و ساختار مسواک است. اندازه سر مسواک منتخب شما باید به گونه‌ای باشد که اجازه دسترسی به تمام سطوح دندان‌هایتان را بدهد. این اندازه ممکن است برای افراد مختلف، تفاوت‌هایی داشته باشد، از این رو باید بر اساس نیاز خود در این زمینه، اقدام به انتخاب مسواک بکنید. طول دسته مسواک هم باید به اندازه‌ای باشد که شما بتوانید به راحتی این را در دست نگه‌داشته و استفاده کنید. در این زمینه لازم است که به زاویه بین دسته و سر مسواک هم توجه داشته باشید.
توصیه متخصص
از دیگر نکات انتخاب مسواک مناسب که باید به این توجه داشته باشید، توصیه متخصص است. برای خرید مسواک ارتودنسی و سایر مسواک‌های تخصصی، حتما باید به توصیه دندان‌پزشک خود توجه داشته باشید و بر این اساس انتخاب خود را انجام دهید. ببر این اساس شما می‌توانید مسواکی را انتخاب کنید که بیشترین اثرگذاری را بر روی دندان‌های ارتودنسی شده شما داشته باشد.
نکات مهم انتخاب بهترین خمیردندان
علاوه بر نکات مهم انتخاب مسواک، باید در انتخاب خمیردندان هم نکات خاصی را در نظر داشته باشید. در این قسمت به معرفی نکات مهم انتخاب خمیردندان می‌پردازیم که می‌توانند تأثیر بسیار زیادی بر طریقه صحیح مسواک زدن شما داشته باشد و اثرگذاری این را بیشتر از قبل کند. چند نمونه از مهم‌ترین نکات موجود در این زمینه به شرح زیر هستند.
تأییدیه بهداشت
میدانیم که خمیردندان به صورت کاملا مستقیم با دندان‌های شما در تماس است. از این رو باید توجه داشته باشید که تمام ترکیبات موجود در خمیردندان، بهداشتی بوده و هیچ‌گونه آسیبی به دندان‌ها و بافت داخلی دهان شما وارد نکنند. از این رو لازم است که به مهر تأییدیه سازمان‌های بهداشتی بر روی بسته‌بندی خمیردندان‌ها توجه داشته باشید.
توجه به انواع ترکیبات
یکی دیگر از نکاتی که در این زمینه باید به این توجه داشته باشید، ترکیبات موجود در خمیردندان است. برخی از این ترکیبات ممکن است حساسیت‌زا باشند، از این رو لازم است که شما بر اساس نیازهای خود در این زمینه اقدام به انتخاب خمیردندان بکنید. توجه داشته باشید که برای اثرگذاری بیشتر خمیردندان، به سراغ گزینه‌هایی بروید که حاوی فلوراید هستند. بر این اساس می‌توانید دندان‌های خود را در وضعیت مناسب‌تری قرار دهید. فلوراید ضمن تقویت مینای دندان می‌تواند به کنترل میزان اسید داخل دندان بپردازد و از پوسیدگی دندان‌های شما تا حد زیادی، جلوگیری کند.
خرید بر اساس نیاز و کاربرد
خمیردندان‌ها بر اساس کاربردهای متنوع خود، از ترکیبات گوناگونی ساخته شده‌اند. هر کدام از این خمیردندان‌ها از ترکیبات مختلفی ساخته شده و بر همین اساس می‌توانند اثرگذاری‌های متفاوتی داشته باشند. در این زمینه می‌توانیم به خمیردندان‌های مختلفی مانند موارد زیر اشاره کنیم که شما بر اساس نوع دندان‌ها خود مجاز هستید که از بین آن‌ها به انتخاب بپردازید.
- خمیردندان مخصوص دندان‌های حساس
- خمیردندان سفیدکننده
- خمیردندان ذغالی
- خمیردندان مخصوص افراد سیگاری
- خمیردندان مخصوص کودکان
اشتباهات رایج در حین مسواک زدن
همان‌طور که میدانیم چنانچه در زمان مسواک زدن، طریقه صحیح مسواک زدن و اصول مهم در این زمینه را رعایت نکنید، ممکن است درگیر اشتباهات مختلفی شوید. در این قسمت به چند نمونه از این اشتباهات که اغلب مردم درگیر آن‌ها می‌شوند می‌پردازیم تا شم با شناخت کامل این موارد، از آن‌ها دوری کنید.
عدم تعویض مسواک
اگر بر این باور هستید که می‌توانید تا سال‌ها از یک مسواک استفاده کنید، باید به صورت کاملا جدی از این باور خود دست بکشید. متخصصان توصیه می‌کنند که از هر مسواک نهایتا برای ۳ الی ۴ ماه استفاده کرده و سپس اقدام به تعویض مسواک خود بکنید. عدم تعویض به موقع مسواک می‌تواند باعث سابیده شدن پرزهای این و درنهایت آسیب دیدن دندان‌های شما شود. در چنین مواقعی حتما باید اقدام به تعویض مسواک خود بکنید.
عجله در مسواک زدن
یکی دیگر از اشتباهات رایجی که در مسواک زدن وجود دارد، عجله کردن است. برخی از افراد به اشتباه، زمان بسیار کوتاهی را برای مسواک زدن اختصاص می‌دهند که این موضوع می‌تواند در نحوه صحیح مسواک زدن، اختلالات ویژه‌ای به وجود آورد. برای دریافت بیشترین میزان اثرگذاری از مسواک زدن، باید حداقل ۲ دقیقه زمان برای این کار بگذارید تا جرم‌های انباشته شده بر روی دندان‌های شما به صورت کامل از بین بروند. برای این کار می‌توانید دهان را به چهار بخش تقسیم کرده و هر کدام از آن‌ها را در سی ثانیه به صورت کامل مسواک بزنید.
عدم دقت کافی
یکی دیگر از اشتباهاتی که اغلب افراد درگیر این می‌شوند، عدم دقت کافی در زمان مسواک زدن است. در این حالت ممکن است برخی از بخش‌های داخل دهان را فراموش کنید. در بسیاری از مواقع ممکن است افراد هیچ‌گونه توجهی به قسمت‌های داخلی دندان‌ها نداشته باشند و صرفا قسمت‌های خارجی را مسواک بزنند. توجه داشته باشید که شما باید با دقت کامل، قسمت جلویی، داخلی، روی دندان‌ها، لثه‌ها، زبان و همچنین کام را به صورت کامل مسواک بزنید.
حرکات اشتباه با مسواک
اشتباه دیگری که می‌تواند بر روی روش صحیح مسواک زدن شما اثر بگذارد و باعث آسیب دیدن دندان‌های شما در زمان مسواک زدن شود، انجام حرکات اشتباه است. شما باید مسواک را با حرکات دورانی بر روی دندان‌های خود بکشید تا تمام آلودگی‌های موجود بر روی سطح دندان‌هایتان به صورت کامل پاک شوند. هر حرکت دیگری به غیر از این مورد، می‌تواند اشتباه و آسیب‌زا باشد.
وارد کردن فشار بیش از حد به دندان‌ها
برخی از افراد بر این باورند که هراندازه فشار بیشتری به دندان‌های خود وارد کنند، اثرگذاری بیشتر خواهد داشت و دندان‌ها بهتر از حالت عادی تمیز می‌شوند. باید بگوییم که این باور از پایه اشتباه بوده و به هیچ عنوان نباید درگیر این شوید. واردکردن فشار بیش از حد به مسواک و دندان‌ها در حین مسواک زدن، می‌تواند باعث وارد شدن آسیب‌های مختلف به دندان‌ها و فاصله گرفتن آن‌ها از لثه شود. از این رو توصیه می‌کنیم تا حد امکان با دندان‌های خود مهربان باشید و از مسواک‌های نرم و لطیف برای نظافت آن‌ها استفاده کنید.
استفاده از خمیردندان زیاد
باور اشتباه دیگری که در بین بسیاری از افراد وجود دارد، استفاده بیش از حد از خمیردندان است. آگاه باشید که استفاده بیش از حد از خمیردندان، هیچ تأثیری بر روی نظافت دندان‌های شما نخواهد داشت. در برخی از مواقع ممکن است به دلیل وجود آمدن مقدار زیادی کف شود و شما را از ادامه دادن روند مسواک زدن، منصرف کند. بر همین اساس توصیه می‌کنیم که در حد یک نخود و یا یک تیله، از خمیردندان برای مسواک زدن کل دندان‌های خود استفاده کنید.
عدم شست‌وشوی مناسب مسواک
از دیگر اشتباهاتی که بسیاری از افراد درگیر این می‌شوند، عدم شست‌وشوی مسواک به درستی است. لازم به ذکر است که باکتری‌های مختلفی می‌توانند در مسواک شسته نشده رشد کرده و باعث آسیب رسیدن به دندان‌های شما شوند. توصیه می‌کنیم که هر بار بعد از مسواک زدن، مسواک خود را به درستی بشویید و باقی‌مانده‌های خمیردندان را به صورت کامل از درون این خارج کنید.
قرار دادن مسواک در محل مناسب
مسواک مرطوب، محل مناسبی برای رشد انواع باکتری محسوب می‌شود. همچنین اگر مسواک برای طولانی‌مدت خیس بماند، پرزهای آن تغییر حالت داده و باید در بازه زمانی کوتاه‌تری برای تعویض این اقدام کنید. از این رو توصیه می‌کنیم که بعد از شستن مسواک این را برای مدت‌زمانی در هوای آزاد قرار دهید تا رطوبت این به صورت کامل از بین برود. بعد از خشک شدن مسواک، می‌توانید آن را در جای مناسب خود قرار دهید.
نکات مهم در آموزش روش صحیح مسواک زدن
برای اینکه بتوانید به نتیجه مطلوبی از مسواک زدن دست پیدا کرده و سلامت دندان‌های خود را حفظ کنید، باید به نکات مهمی که در این زمینه مؤثرند، توجه ویژه‌ای داشته باشید. برخی از مهم‌ترین نکاتی که یادگیری روش صحیح مسواک زدن باید در نظر داشته و آن‌ها را رعایت کنید را در این قسمت معرفی می‌کنیم.
- در اولین قدم باید با نحوه گرفتن مسواک در دست آشنا شوید. شما باید مسواک را به نحوی در دست خود بگیرید که با لثه‌تان زاویه ۴۵ درجه داشته باشد. سپس می‌توانید مسواک را در جهت لثه به تاج دندان خود حرکت دهید.
- در زمان مسواک زدن باید فشار ملایمی به دندان‌های خود وارد کنید تا هیچ آسیبی به خط لثه، دندان‌های آسیابی، دندان‌های ترمیم یا روکش شده و … وارد نشود.
- در ابتدا سطح خارجی دندان‌ها بالا و پایین را به خوبی بشورید و سپس به سراغ سطح داخلی دندان‌های بالا و بعد از این سطح داخلی دندان‌های پایین بروید.
- به هیچ عنوان زبان خود را فراموش نکنید. با مسواک زدن می‌توانید تمام باکتری‌های موجود بر روی زبانتان را به صورت کامل از بین ببرید.
- مقدار خمیردندان هم یکی از نکات مهم حین مسواک زدن است که باید به این توجه داشته باشید. توصیه می‌کنیم که به اندازه یک نخودفرنگی، خمیردندان بر روی مسواک خود قرار داده و روند مسواک زدن را آغاز کنید.
- در نهایت بعد از اتمام مراحل مسواک زدن، مسواک خود را به خوبی با آب بشورید تا هیچ‌گونه خمیردندان و یا ذرات آلودگی بر روی این باقی نماند. این آلودگی‌های قدیمی در طولانی‌مدت می‌توانند باعث وارد شدن آسیب‌های مختلف به دندان‌های شما شوند.
نحوه صحیح مسواک زدن با مسواک دستی
همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، شما بر اساس نیاز و کاربرد خود می‌توانید اقدام به انتخاب و خرید مسواک دستی معمولی و یا مسواک برقی کنید. در برخی از مواقع مسواک زدن می‌تواند یک راه درمان سه سوته دندان‌درد باشد، از این رو توصیه می‌کنیم که نحوه صحیح مسواک زدن با مسواک دستی را به درستی یاد گرفته و به کار ببرید. استفاده از مسواک دستی، تفاوتی با نکاتی که در بخش‌های قبلی برای مسواک زدن ارائه کردیم ندارد. در واقع شما با توجه به این نکات، می‌توانید به درستی از این مسواک‌ها استفاده کرده و به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنید.
طرز صحیح مسواک زدن با مسواک برقی
در برخی از مواقع ممکن است ترجیح دهید که از مسواک‌های برقی به جای نمونه‌های دستی استفاده کنید. برای اینکه بتوانید بهترین نتیجه را از این مدل مسواک‌ها دریافت کنید، لازم است تا بتوانید با روش صحیح مسواک زدن با مسواک برقی به صورت کامل آشنا شوید. در این بخش به معرفی مهم‌ترین و مؤثرترین نکات در این زمینه می‌پردازیم تا شما به آموزش مسواک زدن با مسواک برقی بپردازید.
- برخی از مسواک‌های برقی موجود در بازار، تایمر دارند. در این حالت شما می‌توانید از تایمر موجود در مسواک استفاده کرده و زمان این را بر روی دو دقیقه تنظیم کنید. در طول این مدت‌زمان شما می‌توانید به راحتی تمام دندان‌ها خود را بشورید.
- قبل از شروع فرایند مسواک زدن دندان‌ها، باید از میزان شارژ مسواک برقی خود مطمئن شوید. در صورتی که دستگاه شارژ کافی نداشته باشد، ممکن است در بین کار خاموش شده و مسواک زدن را ناتمام بگذارد.
- نحوه نگذاشتن این مسواک‌ها دقیقا همانند مدل‌های دستی بوده، به این صورت که باید با زاویه ۴۵ درجه از دندان‌ها آن‌ها را نگهدارید.
- توجه داشته باشید که استفاده از مسواک برقی به هیچ عنوان به فشار مضاعفی نیاز ندارد. این دستگاه‌ها با سرعت بسیار بالای خود، می‌توانند تمام آلودگی‌های تجمع کرده بر روی سطح دندان را به صورت کامل از بین ببرند بدون اینکه به آن‌ها فشار زیادی وارد شود.
- توجه داشته باشید که تمام دندان‌ها را دقیقا به یک اندازه مسواک بزنید. به صورت میانگین هر دندان به ۳ تا ۵ ثانیه مسواک زدن نیاز دارد. برای این کار توصیه می‌کنیم بعد از تقسیم‌بندی کردن دندان‌ها به ۴ بخش مجزا، از یک بخش شروع کرده و به ترتیب پیش بروید.
- حتما قبل از مسواک زدن با مسواک برقی، از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان‌ها خود استفاده کنید. مسواک به تنهایی نمی‌تواند به اندازه موردنیاز از دندان‌های شما محافظت کند و حتما در راستای این شما باید استفاده از نخ دندان را جدی بگیرید.
- به دلیل قیمت بالای مسواک برقی، توصیه می‌کنیم که سر مسواک برقی خود را حتما هر سه ماه یک‌بار تعویض کنید. تعویض سر مسواک به اندازه مسواک دستی اهمیت داشته و می‌تواند بر روی سلامت دندان‌های شما، تأثیر بسیار زیادی بگذارد.
طریقه صحیح مسواک زدن کودکان
نگهداری دندان را باید از سنین کودکی شرع کنید. به صورت کلی برای داشتن دندان‌های سالم و یکدست در بزرگ‌سالی، باید عادت مسواک زدن از کودکی پرورش داده شود. از این رو می‌توانیم به میزان اهمیت مسواک زدن در سنین کودکی پی ببریم در صورتی که با نحوه صحیح مسواک زدن در کودکی آشنا باشید، می‌توانید این کار را تبدیل به یک عمل لذت‌بخش و تفریحی برای کودکان خود بکنید. در این قسمت به آموزش مسواک زدن در کودکی به صورت کامل می‌پردازیم تا شما اطلاعات و آگاهی بیشتری در این زمینه به دست آورید.
- از زمان رویش اولین دندان در دهان کودک خود، باید فرایند مسواک زدن را شروع کنید. از این رو رفته‌رفته کودک به مسواک زدن عادت کرده و میزان آسیب‌های واردشده به دندان به مرور زمان کاهش پیدا می‌کند.
- به کودک خود اجازه دهید که خودش مسواک مناسبی انتخاب کند. از این رو می‌توانید انتظار همکاری بیشتری در طریقه صحیح مسواک زدن از او داشته باشید.
- تلاش کنید که از مسواک زدن یک کار مفرح برای فرزند خود بسازید. در این حالت کودک در حین مسواک زدن لذت برده و همکاری بیشتری در این زمینه خواهد داشت. در این راستا شما می‌توانید از بازی‌های مختلف استفاده کنید که توجه کودک به این کار بیشتر جلب شود.
- در صورتی که کودک شما تمایلی به مسواک زدن نشان نمی‌دهد، می‌توانید در واقعی که به خواب رفته است این کار را انجام دهید. بدیهی است که این نکته فقط برای کودکانی که خواب‌سنگینی دارند صادق است.
- اجازه بدهید که کودک خودش دندان‌هایش را مسواک بزنید. بعد از اینکه آموزش‌های لازم را برای نحوه صحیح مسواک زدن به کودک خود دادید، اجازه دهید تا خودش مسواک زدن را انجام دهد. با این کار حس استقلال بهتر و بیشتری را به او القا می‌کنید.
نکات مهم حین مسواک زدن
مهم‌ترین نکات مربوط به آموزش مسواک زدن را در بخش‌های قبلی ارائه کردیم. چند نمونه نکته تکمیلی در این زمینه وجود دارند که رعایت کردن آن‌ها باعث می‌شود شما نتیجه بهتر و مطلوب‌تری از مسواک زدن دریافت کنید. برخی از این نکات را در این بخش معرفی می‌کنیم.
- مسواک زدن در ارتودنسی شرایط و قواعد مخصوص به خود را دارد. در این حالت باید تمام دقت خود را به کار بگیرید تا هیچ‌گونه آسیبی به دندان‌ها یا لثه‌های شما وارد نشود. در این راستا توصیه می‌کنیم که مسواک ارتودنسی و دهان‌شویه ارتودنسی تهیه کنید تا بتوانید در شرایط بهتری از دندان‌های خود در طول درمان ارتودنسی نگهداری کنید.
- در برخی از مواقع می‌توانید برای از بین بردن بیشتر باکتری‌های موجود در دهان، از دهان‌شویه برای شستن دندان‌هایتان استفاده کنید. برای این کار لازم است که دهان‌شویه را با آب رقیق کرده و این را در دهان خود بچرخانید تا تمام آلودگی‌ها را از بین ببرد.
- استفاده از نخ دندان یکی از نکات مهم در این زمینه محسوب می‌شود که می‌تواند کمک ویژه‌ای به نظافت دندان‌های شما بکند. توصیه می‌کنیم قبل از مسواک زدن، حتما با کمک نخ دندان پلاک‌ها و آلودگی‌های بین دندان‌های خود را تمیز کنید.
سؤالات متداول
- چه موقع باید مسواک را تعویض کنیم؟
به صورت کلی هر سه الی چهار ماه یک‌بار باید اقدام به تعویض مسواک خود بکنید. بعد از این برهه زمانی، پرزهای مسواک از حالت ایده آل خارج شده و می‌توانند آسیب‌های مختلفی را به دندان‌ها یا لثه‌های شما وارد کنند.
- چند بار در روز مسواک بزنیم؟
شما باید حداقل دو بار در روز مسواک بزنید تا از تجمع آلودگی بر روی دندان‌های خود جلوگیری کنید. در بسیاری از مواقع توصیه می‌کنیم که حتما بعد از هر وعده غذایی، دندان‌های خود را مسواک بزنید.
- آیا استفاده از نخ دندان و دهان‌شویه لازم است؟
مسواک زدن به تنهایی نمی‌تواند تا حد قابل قبولی از وارد شدن آسیب‌های جدی به دندان‌های شما جلوگیری کند. از این رو توصیه می‌کنیم در راستای مسواک، از نخ دندان و دهان‌شویه استفاده کنید تا دندان‌های تمیز و سالم‌تری داشته باشید.
- مدت‌زمان کافی برای مسواک زدن چقدر است؟
مدت‌زمان مسواک زدن به هیچ عنوان نباید کمتر از ۲ دقیقه باشد. برای تخمین زدن بهتر این زمان، می‌توانید مدتی از یک تایمر استفاده کنید.
سخن پایانی
مسواک زدن را می‌توانیم یکی از مؤثرترین و بهترین اقدامات برای پیشگیری از خرابی دندان‌ها بدانیم که حتی درمان سه سوته دندان درد هم در مواقعی محسوب می‌شود. برای اثرگذاری بیشتر مسواک زدن، لازم است که تمام نکات و قواعد مهم را در این زمینه رعایت کنید. در بخش‌های قبلی به صورت کامل به معرفی نکات مربوط به خرید مسواک و خمیردندان مناسب پرداختیم. با تهیه مسواک و خمیردندان مناسب و همچنین رعایت نکات مهم حین مسواک زدن می‌توانید دندان‌های سالم و کاملا تمیز داشته باشید. نحوه کار کردن با مسواک دستی و برقی و همچنین طرز صحیح مسواک زدن را نیز در بخش‌های قبلی به صورت کامل آموزش دادیم.
