زردی دندان تأثیر زیادی در لبخند داشته و می‌تواند اعتماد به نفس افراد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. البته دندان‌های زرد حتما دندان‌هایی ناسالم و آسیب دیده نیستند، اما یافتن علت زرد شدن دندان و برطرف کردن این موضوع اهمیت زیادی دارد.
در صورتی که علت زردی دندان، مصرف غذاها یا رژیم غذایی نادرست باشد، سطحی است و به راحتی برطرف میشود. اما اگر این مشکل به صورت جدی‌تر باشد، با رعایت نکات بهداشتی از بین نرفته و باید از روش‌های درمانی برای برطرف نمودن آن استفاده کرد. در ادامه با مهم‌ترین علت‌های زردی دندان آشنا شده و به بررسی روش‌های برطرف کردن آن می‌پردازیم.
علت زرد شدن دندان
قبل از هر چیز باید ببینیم زردی دندان نشانه چیست و چه عواملی باعث می‌شوند دندان‌های فرد زرد شوند. به این صورت می‌توان از زرد شدن آن‌ها جلوگیری کرده و یا با روش‌هایی این زردی را درمان کرد.
جرم گرفتن دندان‌ها
افرادی که نکات بهداشتی دهان و دندان را رعایت نمی‌کنند، با پلاک‌های دندانی روبرو می‌شوند. پلاک ماده‌ای چسبنده از باکتری‌هاست که بر روی دندان‌ها ایجاد شده و به مرور زمان به رسوباتی محکم تبدیل میشود. این رسوبات در صورت سفت شدن به راحتی از بین نرفته و باید برای رفع آن‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید. وجود رسوبات بر روی دندان باعث تغییر رنگ آن‌ها و زرد شدن دندان‌ها میشود.
سیگار کشیدن
سیگار دارای ماده‌هایی بسیار مضر برای بدن و مخصوصا دندان‌ها است. نیکوتینی که در سیگار وجود داردبه مرور زمان باعث تغییر رنگ دندان‌ها میشود. افراد سیگاری پس از مدتی استعمال سیگار با دندان‌هایی زرد همراه شده و در طول زمان، رنگ دندان‌های آن‌ها به رنگ‌های تیره و متمایل به قهوه‌ای تغییر می‌کند.
رژیم غذایی و غذاهای رنگی
برخی از خوراکی‌ها و مواد غذایی تأثیر زیادی در تغییر رنگ دندان دارند. این خوراکی‌ها دارای رنگدانه‌هایی هستند که بر روی دندان قرار گرفته و باعث لکه دار شدن دندان‌ها می‌شوند. برخی از سس‌ها، ادویه‌ها، توت‌هایی مانند بلوبری و توت فرنگی، گوجه فرنگی و … از خوراکی‌هایی هستند که به مینای دندان چسبیده و تغییر رنگ ناخوشایندی در دندان‌ها ایجاد می‌کنند.
این خوراکی‌ها علت زرد شدن دندان هستند، بنابراین برای جلوگیری از این مشکل باید از خوردن این مواد غذایی و خوراکی‌ها پرهیز کنید. در صورتی که تمایل به خوردن آن‌ها دارید، بلافاصله پس از مصرف باید دهان و دندان‌های خود را به خوبی بشویید تا تأثیر کمتری بر دندان‌های شما به جای بگذارند.
مصرف برخی از نوشیدنی‌ها
برخی از نوشیدنی‌ها مانند چای و قهوه لکه‌های بسیار زننده‌ای بر روی دندان‌ها ایجاد می‌کنند. علاوه بر آن نوشابه‌های گاز دار، مصرف مشروبات الکلی و … نیز تأثیر مخربی بر دندان‌ها داشته و به مرور زمان باعث زردی دندان‌ها می‌شوند. بهتر است از مصرف این نوشیدنی‌ها پرهیز کنید.
نازک شدن مینای دندان
دندان‌ها از سه لایه تشکیل شده‌اند که مهم‌ترین لایه به نام مینای دندان شناخته می‌شوند. مینای دندان به رنگ سفید است. اما در زیر آن لایه‌ای به نام عاج قرار دارد. این لایه برخلاف مینا سفت و سخت نیست و با از بین رفتن مینا، به سرعت آسیب می‌بیند. لایه عاج دارای رنگی متمایل به زرد است. زمانی که به هر دلیلی مینای دندان آسیب دیده و از بین برود، لایه عاج بیشتر نمایان شده و رنگ زرد آن در معرض دید قرار می‌گیرد.
آسیب دیدن و ضربه خوردن به دندان
همان‌طور که گفته شد علت زرد شدن دندان می‌تواند آسیب دیدن مینای دندان باشد. این شرایط عاج آن نمایان شده و رنگ زرد دندان‌ها مشاهده میشود. زمانی که به دندان‌ها ضربه‌ای وارد شده یا به هر دلیلی آسیبی به آن‌ها وارد شود، ممکن است دندان از قسمت زیرین عاج دچار خونریزی شده و رنگ قرمز یا قهوه‌ای در آن مشاهده میشود. دندان‌های ترک برداشته نیز با زردی در محل ترک همراه می‌شوند.
دندان قروچه یا براکسیسم
علت زرد شدن دندان‌ها می‌تواند دندان قروچه یا براکسیسم باشد. دندان قروچه عارضه‌ای است که در آن فرد به صورت عمدی یا غیر عمد دندان‌های خود را بر روی یکدیگر ساییده و فشار زیادی به آن‌ها وارد می‌کند. این کار به مرور زمان باعث آسیب دیدن و تحلیل رفتن مینای دندان میشود. پس از آسیب دیدن مینا، عاج دندان نمایان شده و تغییر رنگ دندان دیده میشود.
افزایش سن
یکی دیگر از مهم‌ترین علت‌های زرد شدن دندان، افزایش سن افراد است. معمولا افراد حتی در صورت رعایت نکات بهداشتی مرتبط با دهان و دندان نیز با افزایش سن، با تغییر رنگ در دندان‌ها روبرو می‌شوند. علت این امر این است که فرد در طول عمر خود حجم زایدی غذا و نوشیدنی مصرف می‌کند که بر روی دندان‌ها تأثیر دارند. علاوه بر آن تحت رفتن مینا با افزایش سن کاملا طبیعی است. به همین دلیل افراد با افزایش سن، درجاتی از زرد شدن را تجربه می‌کنند.
ژنتیک
برخی از افراد به دلیل منشأهای ژنتیکی، دندان‌هایی زرد رنگ دارند. این افراد حتی با رعایت کامل موارد بهداشتی باز هم دندان‌هایی زرد دارند. این موضوع معمولا مشکلی برای آن‌ها ایجاد نمی‌کند و برای برطرف کردن آن حتما باید به دندانپزشک مراجعه کرده و از روش‌های کلینیکال استفاده کنند.
مصرف داروهای خاص مانند آنتی بیوتیک‌ها
برخی از داروهای آنتی بیوتیک مانند تتراسایکلین می‌توانند باعث تغییر رنگ دندان‌ها شوند. کودکانی که قبل از درآمدن دندان‌ها از لثه از این دارو استفاده کنند، دچار تغییر رنگ در دندان‌ها می‌شوند. همچنین مادران بارداری که در نیمه دوم بارداری این دارو را مصرف کنند، ممکن است زردی دندان را در نوزاد خود مشاهده کنند.
برخی از داروها و دهانشویه‌هایی که برای از بین بردن التهاب لثه طراحی می‌شوند، به مرور زمان بر روی تغییر رنگ دندان‌ها تأثیر می‌گذارند و باعث زردی آن‌ها می‌شوند.
مصرف زیاد فلوراید
فلوراید ماده‌ای مفید برای دندان‌ها است، اما مصرف بیش از اندازه آن می‌تواند باعث تغییر رنگ دندان‌ها به زرد یا قهوه‌ای شود. معمولا فلوراید در خمیر دندان، آب، دهان شویه، قرص‌ها و … وجود دارد. همچنین استفاده از فلورایدتراپی به میزان زیاد باعث تغییر رنگ دندان‌ها میشود.
ارتودنسی دندان
بسیاری از افرادی که از درمان ارتودنسی برای مرتب شدن دندان‌های خود استفاده می‌کنند، در معرض زرد شدن دندان‌ها قرار دارند. قرار گرفتن بریس‌های ارتودنسی ثابت برای طولانی مدت بر روی دندان‌ها، باعث میشود رعایت نکات بهداشتی سخت شده و به مرور لکه‌های زرد بر روی دندان‌ها ایجاد شود. در صورت رعایت دقیق موارد بهداشتی می‌توان تا حد زیادی از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
ابتلا به بیماری‌های خاص
ابتلا به بیماری‌های خاص نیز می‌تواند علت زرد شدن دندان باشد. برخی از بیماری‌ها در افراد عوارضی بر روی دندان‌ها به جای گذاشته و باعث زردی آن‌ها می‌شوند. به عنوان مثال برخی از عفونت‌های زنان وجود دارند که به طور مخصوص در دوران بارداری ایجاد می‌شوند. این عفونت‌ها می‌توانند بر روی مینای دندان جنین تأٍیر بگذارند و در آینده باعث زردی دندان‌های او شوند.
چگونه زردی دندان را از بین ببریم؟
تا به اینجا به مهم‌ترین علت‌ها و اینکه چرا دندان زرد میشود پرداخته شد. در ادامه به بررسی روش‌هایی می‌پردازیم که به کمک آن زردی دندان‌ها از بین می‌رود.
اگر میزان زردی دندان‌ها کم باشد، با رعایت نکات و موارد بهداشتی می‌توان آن را برطرف نمود. اما اگر این مشکل جدی شده باشد و یا به دلیل آسیب دیدن مینای دندان باشد، باید حتما به دندانپزشک مراجعه کرده تا با کمک روش‌های پزشکی، مشکلات ددندان را درمان و زردی دندان‌ها را برطرف کند.
ابتدا به معرفی روش‌هایی می‌پردازیم که فرد می‌تواند به راحتی در منزل انجام داده تا زردی دندان‌های خود را برطرف کند.
رعایت نکات بهداشتی
رعایت نکات بهداشتی ساده‌ترین و موثرترین راه برای پیشگیری از زردی دندان‌ها است. مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و دهانشویه می‌تواند از جمع شدن پلاک بر روی دندان‌ها جلوگیری کند. همچنین رعایت این نکات پس از مصرف غذاها و نوشیدنی‌ها مخصوصا مواردی که در تغییر رنگ دندان موثرند، می‌تواند در جلوگیری از زرد شدن دندان‌ها موثر باشد.
استفاده از جوش شیرین و هیدروژن پراکسید
شما می‌توانید به کمک جوش شیرین یک خمیر دندان خانگی تهیه کرده و برای سفید شدن دندان‌های خود استفاده کنید. برای این کار باید یک قاشق غذاخوری جوش شیرین را به همراه ۲ قاشق هیدروژن پراکسید ترکیب کرده تا خمیری یکدست ایجاد شود. از این خمیر برای مسواک زدن استفاده کنید تا زردی دندان‌های شما را از بین ببرد. از این ترکیب برای تهیه دهانشویه نیز استفاده میشود و می‌تواند به سفیدی دندان‌ها کمک کند.
روغن نارگیل
در زمان‌های گذشته در کشورهای آسیای شرقی از روغن نارگیل برای سفیدی دندان‌ها استفاده شده است. روغن نارگیل هیچ آسیبی به مینای دندان وارد نکرده و می‌تواند دندان‌ها را کاملا سفید کند. کافی است مقداری روغن نارگیل بر روی دندان‌های خود بمالید و اجازه دهید ۱۰ تا ۳۰ دقیقه بماند. سپس دهان خود را بشویید.
سرکه سیب
سرکه سیب ماده‌ای دیگر است که می‌تواند در سفیدی دندان‌ها موثر باشد. به اندازه ۲ قاشق چایخوری سرکه سیب را درون آب ریخته و به صورت دهانشویه از آن استفاده کنید. این دهانشویه باید برای مدت ۳۰ ثانیه درون دهان باقی بماند تا به مرور زمان تأثیر خود را بر روی سفیدی دندان داشته باشد.
استفاده از پوست لیمو به همراه پرتقال و موز
پست میوه‌هایی مانند لیمو، پرتقال و موز دارای ترکیبات اسید سیتریک و دی لیمونن هستند که می‌توانند بر روی زردی دندان‌ها موثر باشند. البته تحقیقات علمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد اما می‌توانید این روش را امتحان کرده و تأثیر آن را در دندان‌های خود ببینید. برای استفاده پوست آن‌ها به آرامی و به مدت ۲ دقیقه بر روی دندان‌ها بکشید و سپس دندان‌های خود را مسواک بزنید.
مصرف ویتامین C
یکی از دلایلی که دندان‌های فرد به زردی متمایل می‌شوند، کمبود ویتامین C در بدن است که منجر به تجمع باکتری بر روی دندان‌ها و لثه میشود. با مصرف کافی این ویتامین می‌توان از بروز این مشکل و زردی دندان‌ها تا حد زیادی جلوگیری کرد.
علاوه بر موارد گفته شده می‌توان با مراجعه به دندانپزشک از روش‌های موثرتر برای برطرف کردن زردی دندان‌ها استفاده نمود. اگر دندان‌های فرد دچار شکستگی، عفونت یا آسیب‌های جدی شده باشند، ابتدا با روش‌هایی مانند عصب کشی این موارد برطرف شده و سپس از روکش‌هایی بر روی دندان استفاده میشود.
باندینگ دندان
اگر زردی دندان‌های فرد به هیچ روشی درمان نشود، دندانپزشک باندینگ را پیشنهاد می‌دهد. در این زوش از ماده‌ای سفید رنگ متناسب با رنگ دندان‌ها استفاده شده و به لایه‌ای بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرد. سپس به کمک نور مخصوص این لایه کاملا سفت و سخت شده تا زردی دندان‌ها کاملا پنهان شده و فرد لبخندی زیبا داشته باشد.
بلیچینگ در مطب
بلیچینگ به معنای سفید کردن است.. در این روش متخصص ارتودنسی با توجه به میزان زردی دندان‌ها از ماده‌ای سفید کننده بر روی آن‌ها استفاده کرده تا چند درجه آن‌ها را سفیدتر کند. ابتدا دندان‌ها کاملا تمیز شده، جرم گیری می‌شوند و سپس از ژل سفید کننده بر روی آن‌ها استفاده میشود. این ژل رنگدانه‌های موجود در مینای دندان را هدف قرار داده و به روشن شدن دندان‌ها کمک می‌کند. این روش برای دندان‌هایی که با روش‌های خانگی سفید نشده باشند، بسیار موثر است.
بلیچینگ در منزل
اگر تمایل به انچام بلیچینگ دندان در مطب ندارید، می‌توانید از روش خانگی آن استفاده کنید. در این روش دندانپزشک مقداری از مایع سفید کننده مخصوص را درون قالب‌هایی ریخته و به مراجع کننده می‌دهد. این قالب برای زمان مشخصی بر روی دندان‌ها قرار گرفته تا این ماده تأثیر خود را بر روی دندان‌ها بگذارد و آن‌ها را سفیدتر کند. (روش های سفید کردن دندان در منزل)
لمینت دندان
لمینت‌ها نیز پوسته‌هایی سرامیکی و محکم هستند که متناسب با قالب دندان‌های بیمار تهیه شده و بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرند. از این روکش‌ها برای پوشاندن هرگونه عیب و نقص در دندان‌ها مانند تغییر رنگ استفاده میشود. روشی بسیار سریع که می‌تواند لبخندی زیبا و بدون نقص برای فرد ایجاد کند.
سخن آخر
علت زرد شدن دندان می‌تواند متفاوت باشد. در این مقاله به بررسی مهم‌ترین علت‌های بروز این مشکل پرداخته شد. با رعایت این نکات می‌توانید از زرد شدن و آسیب دیدن دندان‌های خود جلوگیری کنید. در غیر این صورت باید به مطب دندانپزشکی مراجعه کرده تا زردی دندان‌های شما را برطرف کند.
