ارتودنسی لینگوال با قدرت ارتودنسی‌های سنتی فلزی در درمان انواع ناهنجاری‌ها موثرند. در عین حال مزیت دیده نشدن ارتودنسی های نامرئی را نیز دارند.
در ادامه ضمن بررسی انواع ارتودنسی مخفی، مزایا و معایب، مراحل درمان و مراقبت‌ها، و همچنین هزینه‌ی آن را مرور میکنیم؛ با ما همراه باشید.
ارتودنسی لینگوال چیست؟
بریس‌ها یا ارتودنسی لینگوال (Lingual Braces)، نام دیگر ارتودنسی مخفی، کاملا شبیه به دیگر بریس‌های ثابت هستند، اما به روشی کاملا متفاوت روی دندان‌ها قرار می‌گیرند.
براکت های ارتودنسی مخفی به جای اینکه جلوی دندان‌ها نصب شوند، پشت آنها قرار می‌گیرند. درست مانند ارتودنسی ثابت فلزی، آنها هم از براکت‌ها و سیم‌های مخصوص تشکیل شده‌اند، اما به دلیل نحوه نصب و قرارگیری‌شان بسیار کمتر به چشم می‌آیند و نوعی ارتودنسی نامرئی به شمار می‌آیند.
در طول درمان هم باید حداقل هر ۶ تا ۸ هفته یکبار به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد تا بریس‌ها به درستی تنظیم شوند.
ارتودنسی لینگوال چه ناهنجاری‌هایی را می‌تواند درمان کند؟
ناهنجاری‌هایی که با ارتودنسی پشت دندان اصلاح می‌شوند عبارت‌اند از:
- دندان‌های ناصاف و غیر هم راستا
- آندربایت
- اوربایت
- کراس‌بایت
- دندان‌های کج
- دندان‌های نامرتب
- دندان‌های روی هم و شلوغ
- دندان‌های فاصله‌دار
با این حال، اگر بیمار آندربایت یا اوربایت شدید داشته باشد، ممکن است واجد شرایط استفاده از بریس‌های لینگوال نباشید. چون این نوع مشکل‌ها در بایت، باعث فشار مداوم به براکت‌ها می‌شوند که می‌تواند آنها را بشکند، حرکت دندان‌ها را تحت تاثیر قرار دهد و یا حتی به دندان‌های بیمار آسیب برساند.
افرادی که به عفونت لثه و سایر التهابات آن مبتلا هستند هم معمولا کاندیدهای خوبی برای این درمان نیستند.
هزینه ارتودنسی لینگوال چقدر است؟
در حالت کلی، هزینه ارتودنسی به نوع و شدت ناهنجاری، سن بیمار، طول دوره درمان، نوع براکت‌های انتخابی، کشور سازنده مواد و تجهیزات و غیره، بستگی دارد و رقم نهایی برای هر بیمار متفاوت خواهد بود.
اما به طور کلی و در حالت عادی، قیمت ارتودنسی لینگوال حداقل دوبرابر ارتودنسی معمولی است. این بریس‌ها حتی می‌توانند از ارتودنسی سرامیکی هم گران‌تر تمام شوند.
مقایسه ارتودنسی مخفی با الاینر شفاف و ارتودنسی فلزی سنتی
در مقدمه گفتیم که این درمان، برخی از مهمترین ویژگی‌های ارتودنسی‌های ثابت فلزی و نمونه‌های نامرئی را همزمان ارائه می‌کند. در جدول زیر ارتودنسی لینگوال را به طرز دقیق‌تری با ارتودنسی ثابت فلزی و الاینرهای شفاف مقایسه میکنیم.
| ویژگی های روش درمان | ارتودنسی مخفی | ارتودنسی ثابت فلزی (سنتی) | ارتودنسی با الاینر شفاف |
| نوع ارتودنسی | ثابت – نامرئی | ثابت – کاملا نمایان | متحرک – نامرئی |
| تاثیر در ظاهر | نامرئی است و تقریبا دیده نمی‌شود | در معرض دید قرار دارد | کاملا شفاف است و دیده نمی‌شود |
| تاثیرات درمانی | موثر در درمان طیف گسترده ناهنجاری ها | موثر در درمان طیف گسترده ناهنجاری ها | مناسب جهت اصلاح ناهنجاری های جزئی یا متوسط |
| مقاومت | بسیار مقاوم | بسیار مقاوم | نیازمند مراقبت مدام |
| قیمت | قیمت متغیر اما گران‌تر از ارتودنسی های فلزی سنتی | از ۴۵ میلیون تومان | از ۷۵ میلیون تومان |
انواع ارتودنسی مخفی
وقتی این گزینه به عنوان روش درمان اصلی بیمار تجویز شود، بیمار (با مشورت ارتودنتیست) می‌تواند بین برندها و انواع بریس‌های زبانی بهترین گزینه را با توجه به شرایط و بودجه خود انتخاب کند.
شناخته‌شده‌ترین انواع ارتودنسی لینگوال عبارت‌اند از:
بریس لینگوال با سیستم دیمون
در بریس‌های پشت دندانی با سیستم دیمون (Self-Ligating)، براکت‌ها به لاستیک‌های حلقوی کوچک ارتودنسی برای سفت/تنظیم شدن احتیاجی ندارند و خود تنظیم‌شونده هستند. این مدل بریس‌ها به تدریج خود را تنظیم می‌کنند، تا زمانی که دندان‌ها به درستی صاف شوند.
این نه تنها کار بیمار و پزشک را ساده‌تر می‌کند (با حذف جلسه‌های ویزیت برای تنظیم براکت‌ها)، بلکه اصطکاک بین دندان‌ها و براکت‌ها و در نتیجه احتمال آسیب دیدن دندان‌ها را کاهش می‌دهد.
بریس لینگوال Incognito
این برند فناوری پیشرفته و بسیار جالبی دارد؛ به این صورت که هر براکت به گونه‌ای قالب‌بندی می‌شود که پس از قرار گرفتن روی دندان‌ها، سطح پشت آنها را کاملا صاف می‌کند.
با اینکار احتمال اینکه بریس‌ها در گفتار بیمار تداخل ایجاد کنند یا به بافت نرم دهان آسیب برسانند، به شدت کمتر می‌شود.
این بریس‌ها از آلیاژ طلا ساخته می‌شوند که به کاهش احتمال واکنش آلرژیک در دندان‌ها هم کمک می‌کند. همانطور که حدس می‌زنید، هزینه ارتودنسی لینگوال Incognito بالا است.
سیستم لینگوال WIN
سیستم WIN آخرین نسل از دستگاه‌های ارتودنسی لینگوال است که می‌توان آنها را به بهترین شکل با نیازهای بیمار تطبیق داد، بدون اینکه زیبایی‌شناسی او یا نتیجه درمان تحت تاثیر قرار بگیرد.
سیستم WIN تکامل‌یافته سیستم Incognito و یک بریس سفارشی است؛ بنابراین تناسب بهتر و تاثیر کمتری روی گفتار افراد دارد، که به لطف براکت‌های بسیار کم‌حجم و سهولت تنظیمات آن ممکن می‌شود.
این گزینه برای ناهنجاری‌های ساده تا پیچیده (به شرط سالم بودن لثه‌ها و استخوان‌های بیمار) مناسب است و هیچ محدودیت سنی‌ای ندارد.
سیستم لینگوال In-Ovation
سیستم In-Ovation طوری طراحی شده است که طول درمان چندساله را به چندهفته (۱۲ تا ۲۴) کاهش دهد. این مدل ارتودنسی مخفی دوازده دندان اصلیِ طرح لبخند را با براکت‌های خودتنظیم‌شونده مرتب می‌کند.
این بریس‌ها جایگزینی عالی برای الاینرهای شفاف و رفع نقص‌های جزئی است. به طور دقیق‌تر، In-Ovation برای بیمارانی که دندان‌های آنها باید کمتر از ۶ میلی‌متر حرکت کند، بسیار مؤثر است.
بریس لینگوال غیر سفارشی
این نوع ارتودنسی مخفی برای افرادی مناسب است که مایل‌اند از ماهیت نامرئیِ این روش درمانی بهره ببرند، اما تمایلی به پرداخت هزینه بالای بریس‌های سفارشی ندارند.
با سیستم استاندارد و غیر سفارشی بریس‌های لینگوال، بیماران می‌توانند نامرتبی دندان‌های خود را برطرف کنند؛ اما نمی‌توان انتظار نتیجه عملا بی‌نقص نمونه‌های سفارشی را از آنها داشت.
به عبارت دیگر، این بریس‌ها برای ناهماهنگی‌های خفیف تا نهایتا متوسط ایده‌آل است؛ و برای درمان‌های پیچیده‌تر مدل سفارشی توصیه می‌شود.
مزایا ارتودنسی لینگوال
بله، ارتودنسی پشت دندان احتمالا نامرئی‌ترین روش موجود برای مرتب کردن دندان‌ها هستند، اما این تنها نکته مثبت این روش نیست، سایر مزایای ارتودنسی لینگوال عبارت‌اند از:
- همواره در حال وارد کردن نیرو به دندان‌ها و فک برای اصلاح ناهنجاری ها است.
- احتمال گم کردن آنها هم وجود ندارد.
- جدیدترین مدل‌های ارتودنسی پشت دندانی مانند WIN Lingual و In-Ovation براکت‌ها یا سیم‌هایی دارند که کاملا متناسب با دندان‌های بیمار است.
- برای ناهنجاری‌های اساسی تا مشکلات ساده‌تر و خفیف‌تر مناسب هستند.
- بریس‌های پشت دندانی معمولا طراحی ظریف‌تر و تخت‌تری نسبت به ارتودنسی ثابت فلزی سنتی دارند، تا کمترین مشکل و عوارض را برای بیماران داشته باشند.
- به دلیل محل قرارگیری‌شان روی دندان‌ها، بریس‌های لینگوال به اندازه بریس‌های سنتی مستعد آسیب نیستند.
- جلوی دندان‌ها لکه ایجاد نمی‌کنند.
معایب ارتودنسی لینگوال
مزایای ارتودنسی لینگوال را بررسی کردیم، حالا اجازه دهید ببینیم این درمان چه ایراداتی دارد و می‌تواند داشته باشد. برخی از معایب ارتودنسی مخفی موارد زیر هستند:
- هزینه ارتودنسی پنهان بالاست.
- عادات غذایی بیمار را تغییر می‌دهد.
- عادت کردن به آنها کمی زمان می‌برد.
- می‌تواند در گفتار بیمار اختلال ایجاد کند.
- تمیز کردن آنها دشوارتر است.
مراحل ارتودنسی لینگوال
پس از ویزیت‌ها و معاینات اولیه و زمانی که مشخص شد روش درمانی شما ارتودنسی پشت دندانی خواهد بود، مراحل زیر باید اجرا شوند:
- در اولین مراجعه، دندانپزشک از دندان‌ها بیمار قالب می‌گیرد.
- این قالب به لابراتورا فرستاده می‌شود تا در آن براکت‌های سفارشی برای هر دندان ساخته شود. برای حفظ شکل براکت‌ها، آنها را در موم قرار می‌دهد و در یک اپلیکاتور پلاستیکی نگهداری می‌کنندو
- ویزیت دوم شامل استفاده از سیمان دندانپزشکی برای چسباندن براکت‌ها به پشت دندان‌هاست. حالا ژله‌ای که گفتیم محکم شده است و هنگامی که براکت‌ها روی دندان‌ها قرار گرفتند، می‌توان اپلیکاتور پلاستیکی را جدا کرد. اپلیکاتور پلاستیکی شکسته می‌شود و براکت‌های لینگوال سر جای خود می‌مانند.
- ارتودنتیست سیم قوس‌دار (آرچ‌وایر) را عبور دادن آن از میان براکت‌ها نصب می‌کند که نیروی ملایمی را فراهم می‌کند که دندان‌ها را به سمت موقعیت درست به آرامی حرکت می‌دهد.
سوالات متداول درباره ارتودنسی مخفی
در ادامه به سوالات پرتکرار شما در مورد ارتودنسی مخفی پاسخ می‌دهیم.
طول درمان با بریس‌های لینگوال با بریس‌های سنتی تفاوتی دارد؟
طول درمان با ارتودنسی نامرئی لینگوال تفاوتی با بریس‌های سنتی ندارد و معمولا بین ۱۲ تا ۲۴ ماه طول می‌کشد، اما پیچیدگیِ کار ارتودنتیست را زیاد می‌کند.
تا چه سنی می‌توان از این بریس‌ها استفاده کرد؟
بیشتر مردم تصور می‌کنند که اگر در دوران کودکی دندان‌های خود را اصلاح نکرده باشند، شانس خود را از دست داده‌اند؛ اما اینطور نیست. این بریس‌ها هیچگونه محدودیت سنی ندارند و اتفاقا بین بزرگسالانی که می‌خواهند سبک زندگی عادی خود را ادامه دهند، محبوب‌تر هستند.
آیا نصب بریس‌های لینگوال دشوار است؟
همانطور که در مراحل ارتودنسی لینگوال در مطلب توضیح دادیم، اینکار تنها در دوجلسه انجام می‌شود. نصب بریس‌ها پشت دندان‌ها کاری سخت و ناراحت‌کننده تلقی می‌شود، اما اینطور نیست. اینکار از نصب بریس‌های سنتی زمان‌برتر است. اما به ویژه با پیشرفت روش‌های این درمان، روند آن مدام ساده‌تر و سریع‌تر می‌شود.
آیا ارتودنسی مخفی دردناک است؟
بریس‌های لینگوال از هرنوع بریس دیگری دردناک نیستند. هنگامی که ارتودنتیست برای اولین‌بار بریس‌ها را روی دندان‌های شما قرار می‌دهد، مطمئنا کمی احساس ناراحتی خواهید کرد. دندان‌های شما قبلا هرگز تحت چنین فشاری نبوده‌اند، بنابراین طبیعی است که چنین احساسی داشته باشید که به مرور هم برطرف می‌شود.
آیا با داشتن این بریس‌ها می‌توان ورزش کرد؟
اگر ورزش‌های برخوردی انجام می‌دهید، همچنان به این معنی نیست که نمی‌توانید از ارتودنسی مخفی استفاده کنید. اما حتما باید از محافظ دهان استفاده کنید. محافظ دهان برای دوچرخه‌سواری، اسکیت‌سواری یا اسکیت‌بورد هم توصیه می‌شود. ارتودنتیست شما را درباره بایدها و نبایدها دقیق‌تر راهنمایی خواهد کرد.
اگر با داشتن این بریس‌ها می‌توان ساز زد؟
اگر یک ساز بادی، به ویژه فلوت یا ساز برنجی می‌نوازید، بریس‌های ثابت شاید کار شما را دشوارتر کنند. با این حال، همانطور که دهان به ارتودنسی پشت دندانی عادت می‌کند، اینکار آسان‌تر می‌شود.
چطور باید از این بریس‌ها مراقب کرد؟
علاوه بر پرهیز از غذاهای چسبناک، سفت، بسیار شیرین و نوشیدنیهای گازدار، باید برای تمیز کردن صحیح دندان‌ها وقت گذاشت. استفاده از مسواک برقی، مسواک بین دندانی و نخ دندان کار بیمار را تا حد زیادی ساده می‌کند.
از زمان معرفی ارتودنسی مخفی در دهه ۷۰ تا حالا، این متد ارتودنسی راهی طولانی را طی کرده است. روشی که زمانی به شدت حجیم در نظر گرفته می‌شد و چندان مؤثر نبود، امروز یکی از نامرئی‌ترین گزینه‌های موجود برای ارتودنسی است.
به عنوان یک ارتودنتیست آموزش‌دیده در بالاترین سطوح در کشورهای ایران و کانادا، «دکتر خدیوی» از بهترین گزینه‌های فعال در پایتخت برای انجام ارتودنسی لینگوال هستند. ایشان به همراه تیم‌شان در سه مطب مجهز واقع در میرداماد، شرق و مرکز تهران پذیرای شما هستند.
اگر هنوز سوالی در این رابطه دارید، از طریق بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
